Omurga Kanalı Darlığı Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Omurga Kanalı Darlığı Nedir?

Tıp dilinde “lomber spinal stenoz” olarak adlandırılan omurga kanalı darlığı, omurilik çevresindeki dokuların kireçlenmesiyle ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Kireçlenen dokular lomber kanalı daraltır, zamanla kanalda yer alan omuriliğe ve sinirlere baskı uygular.

Kireçlenen kemik ve dokuların baskısı lomber kanalda sıkışması nedeniyle oluşan omurga kanalı darlığı, bacaklarda uyuşukluğa ve güç kaybına yol açar. Omurga kanalı darlığı yaşayan hasta, özellikle yürürken ve ayakta dururken ağrı ve acı duyabilir.

Genellikle 55 yaş ve üzerindeki bireylerde ortaya çıkan bu rahatsızlık, doğuştan spinal stenoz kanalı dar olan kişilerde de görülebilir. Doğuştan omuriliğin geçtiği kanalın dar olması durumunda omurga kanalı darlığı belirtileri daha erken yaşta kendini gösterir. Skolyoz ve omurgaya alınan darbeler de omurga kanalı darlığına sebebiyet verebilir.

Omurga Kanalı Darlığı Neden Olur?

Omurga kanalı darlığı hareketsiz yaşam, fazla kilo, omurga rahatsızlıkları, yaşlılıkla yaşanan omurilik kireçlenmesi, omurga travmaları ve doğuştan gelen yapısal bozukluklar gibi birçok nedenden dolayı oluşabilmektedir.

Temel nedenlerinden biri yaşlılıktır. İlerleyen yaş ile birlikte omurga kemiklerini birbirine bağlamakla görevli bağlarda kalınlaşma meydana gelir. Bu kalınlaşmanın yanı sıra omurgadaki eklemlerde kireçlenmeye bağlı kaymalar ve kalınlaşmalar görülebilir. Bu tip durumlar, lomber spinal kanalı daraltabilir. 

Omurga kanalı darlığı doğuştan da meydana gelebilir. Omurga kanalı darlığının doğuştan var olması durumunda hastalığa ait belirtiler erken yaşta kendini gösterir. Ayrıca omurga kaymaları, romatizmal hastalıklar, omurgada gelişen tümörler veya kırıklar omurga daralmasına neden olabilir. 

Omurga Kanalı Darlığı Belirtileri Nelerdir?

Omurga kanalı darlığı belirtileri arasında sırt, bacak ve bel bölgesinde ağrı, bacaklarda uyuşma, kuvvetsizlik ve kramp, mesane kontrolü kaybı ile idrar kaçırma bulunur. Bu belirtiler özellikle ayakta dururken ve yürürken kötüleşebilir.

Yürüyüşlerde bacak ve sırtında ağrı hisseden hasta, oturma ihtiyacı duyar. Hasta genellikle otururken vücudunu öne doğru eğer ve bu pozisyonda daha rahat olduğunu ifade eder. Çünkü öne eğilirken spinal kanal açılabilir ve üzerinde baskı olan sinirler rahatlayabilir. 

İlerlemiş vakalarda bacaklarda hissedilen uyuşukluk ve yanma, geceleri artarak hastayı uykudan uyandıracak dereceye varabilir. Uyuşukluk ve yanma hissiyle uykudan uyanan hasta, uyandığında ayağını kütük gibi ağırlaşmış hisseder. Ayrıca ilerlemiş vakalarda görülen belirtilerden bir diğeri ise bacaklara sık sık kramp girmesidir. 

En ileri aşamalarda ise uzun süren bası ve sinir hasarına bağlı olarak hasta, idrar kaçırmaya başlar. idrar kaçırma, mesane kontrolü kaybına bağlı olarak gelişir. Omurga kanalı daralması bulunan hastaların %3-11’inde idrar kaçırma problemine rastlanılır. Ancak bu belirtiler hastalığın şiddetine ve tutulum alanına göre kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir.

Omurga Kanalı Darlığı Nasıl Teşhis Edilir?

Omurga kanalı darlığının teşhisi için sırt ve bacaklarında ağrı ve uyuşma nedeniyle doktora başvuran hastanın şikayeti dinlenir. Ardından MR çekilerek hastanın omurilik sinirlerinde baskı olup olmadığı incelenir. Hastalık bilgisayarlı tomografi ile de tespit edilebilir.

Veriler ışığında hastaya omurga kanal darlığı tanısı konulur. Hastalığın seviyesine göre tedavi planlaması yapılır.

Omurga Kanalı Darlığı Tedavisi

Omurga kanalı darlığı tedavisinde ilk olarak hastaya fizik tedavi ve egzersiz programları uygulatılır ve hastanın istirahat etmesi sağlanır. Hastanın ağrıları için ilaç desteği verilir. Tedaviler işe yaramazsa hastaya cerrahi müdahale uygulanır.

Bu sorunu yaşayan birçok hasta "Kanal daralması ameliyatsız tedavi edilir mi, kanal daralması fizik tedavi ile geçer mi?" gibi soruları merak etmektedir. Bu ancak hastalığın başlangıç evrelerinde mümkündür. Eğer hastalık çok ilerlememişse fizik tedavi ve egzersiz programları işe yarayabilir.

Hastaya özellikle jimnastik ve yüzme gibi sporlar önerilir. Bunun yanı sıra hastadan zayıflaması da istenir. Egzersizlerin dışında bol bol dinlenen hastanın durumu iyiye gidebilir ve belirtileri azaltılabilir. Tüm bu tedavi yöntemlerinin yetersiz olması durumunda cerrahi müdahale uygulanır.

Omurga Kanalı Darlığı Ameliyatı

Omurga kanalı darlığı ameliyatında uygulanan teknik, hastanın durumuna göre değişiklik gösterebilir. Ameliyatta ağrının en çok olduğu bölgeden bir kesi ile girilerek omuriliğe ve sinirlere baskı yapan kemik ve dokular temizlenir. Ameliyat sırasında hastaya uygun pozisyonlar verilerek diğer bölgelerdeki basılar da temizlenir. Gerekirse disk ve kemikler alınabilir.

Kanalı daraltan dokular tek bir yerde ise ameliyatta vida ve çubuk gibi destekleyici aparatlar kullanılmaz. Birden fazla darlık açılacaksa omurga vida ve çubuklarla desteklenir. Bunların hastaya hiç bir zararı ve rahatsızlık verici bir durumu bulunmaz.

Ameliyat sonrası hasta birkaç gün içinde taburcu olur. İlk bir hafta hastadan dinlenmesi istenir. Ameliyattan sonraki ikinci haftada ise hasta, günlük yaşamına geri dönebilir. Ağrıların dinmesi 3 ayı bulabilir. Rehabilitasyon programlarıyla iyileşme süreci hızlandırılabilir.

Omurga kanal daralmasına ne iyi gelir?

Omurga kanalı daralmasının yaşanmaması ve ilerlememesi için bol bol egzersiz yaparak hareketsiz yaşamdan uzak durmak, ağır iş yapmamak ve ideal kiloda kalmak gerekir. Sağlıklı ve hareketli bir yaşamla omurga kanal daralması sorunu çözülebilir.

Kanal darlığı tedavi edilmezse ne olur?

Omurga kanalı darlığı tedavi edilmez ve ilerlerse sinirlere yapılan baskı artar ve hasta artık ayağa kalkamaz hale gelebilir. Bunun yanı sıra mesane kontrolü kaybolur ve idrar kaçırma sorunları yaşanabilir. Bu sebeple hastalık ilerlemeden önlem alınmalıdır.

Omurilik kanal daralması hangi doktora gidilmeli?

Omurga kanal daralması için nöroşirurji uzmanlarına görünmek gerekir. Beyin ve sinir cerrahisi ile ilgilenen nöroşirurji uzmanları hastalığın ne seviyede olduğunu saptar ve tedavi planı geliştirebilir. Gerekirse ameliyata karar verebilir.

Omurilik daralması ameliyatını kim yapar?

Omurga daralması hem kemikleri hem de sinirleri etkilediği için tıbbın iki alanına da girer. Omurga daralması ameliyatını ortopedist ve nöroşirurji uzmanları birlikte yapar. Ameliyatta ortak çalışma yürütülür ve böylece hastanın sağlığı korunur.

Kanal daralması ameliyatı kaç günde iyileşir?

Kanal daralması ameliyatından sonra hasta bir ile iki gün içinde taburcu edilir. Hasta, ameliyattan iki hafta sonra iyileşir ve normal yaşantısına geri dönebilir. Tam iyileşme 6 ay ile 1 yılı bulabilir. Rehabilitasyonla desteklenen iyileşme süreci kısalabilir.

Kanal daralması ameliyatı kaç saat sürer?

Omurga kanalı daralması ameliyatının süresi kişinin sorunlarına göre farklılık gösterir. Bu süre 1 ile 3 saat arasında değişir. Omuriliğe baskı yapan birden fazla nokta varsa ameliyat süresi uzayabilir.