Çölyak Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Çölyak hastalığı yaşam boyu diyet gerektiren bir rahatsızlıktır. Kişi yaşam boyu gluten içermeyen besinler tüketmek zorundadır. Çocukluk dönemlerinde başlar ve yaşam boyu devam eder. İlaç ve cerrahi tedavi yöntemi yoktur. Kişi yaşam boyu glutensiz gıdalar tüketerek bir diyet uygular.

Çölyak hastalığı ince bağırsakları hasara uğratan besinlerin maddelerinin emilimini bozuyor. Çölyak hastaları arpa, buğday ve çavdarda bulunan gluten isimli protein içeren besinler tükettiklerinde vücutları bu besinlere karşı anarmol bir tepki gösterir. Çölyak hastalığı ince bağırsakta hasar oluşturan bir alerjik sindirim sistemi hastalığıdır.

Çölyaklılar içinde gluten bulunan besinleri yediklerinde ince bağırsaktaki kılsı çıkıntılar zarar görür ve besin emilimi bozulur. Bu kişiler ne kadar çok yerlerse yesinler besinlerin bağırsaklardan kana karışması mümkün olmuyor.

ÇÖLYAK BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bu hastalığa buğdağ üretimi ve işlenişindeki farklılıkların yanı sıra astım, alerji ve çevresel faktörlerinde neden olduğu söyleniyor. Çölyak hastalarının hepsinde aynı reaksiyonlar gözetilmeyebilir. Kimi çölyak hastaları, ince bağırsaklarının hasarsız kısmı ile emilimi gerçekleştirilen besinlerden dolayı aynı belirtilere rastlamaz.

Çölyak hastalığı nadir olarak hepatitten siroza kadar çeşitli hastalıklara neden olabilmektedir. Kalsiyum ve D vitamini yeterince emilemediği için kemik yumuşaması gibi kemiklerin yapısında bozukluğun yanı sıra böbreklerde kalsiyum okzalat taşlarının oluşmasına neden olur.

Karında şişkinlik
Büyüme geriliği
Cilt döküntüleri ve kaşıntı
Kilo kaybı
Kansızlık
Kas zayıflığı
İştahsızlık
Gaz şikayetleri
Eklem ağrıları
Çok sık büyük tuvalete çıkma
Kabızlık
Yorgunluk
Uyuşma ve karıncalaşma
Başağrıları
Kısırlık
Solgun diş yapısı

ÇÖLYAK TANISI

Çölyak hastalığının tanısı için kan tahlilleri ve ince bağırsaktan biyopsi alınması için endeskopi yapılmaktadır. Yapılan kan testi sonrasında ince bağırsak biyopsisi mikroskop yardımıyla incelenir. Eğer bağırsakta bir düzleşme söz konusu ise teşhis konulmuş olur.

ÇÖLYAK TEDAVİSİ

Çölyak hastalığının tek tedavi yöntemi ömür boyu diyettir. Çölyak hastalığının herhangi bir ilaç veya cerrahi müdahele ile tedavisi mümkün değildir. Hastaların glutensiz gıdalardan uzak durmaları ve bu anlamda ömür boyu diyet yapmaları gerekmektedir. Çölyak hastalarının glutensiz beslenmeleri ve gluten diyeti yapmalarının sağlıkları açısından hiçbir problemi yoktur. Kişi glutende bulunan amino asitleri diğer gıdalardan da alabilir.

Çölyak hastaları için özel olarak üretilen ürünler mevcut. Ekmek, un, makarna gibi birçok ürünü çeşitli marketlerden ve internet sitelerinden temin edebilirsiniz.

Yapılan bu diyet ile şikayetlerin kısa sürede azaldığı görülmektedir. İnce bağırsaktaki bozuklukların iyileşmesi için çocuklarda en az 3-6 ay, yetişkinlerde ise bu süre saha uzun sürmektedir. Hastalığın beraberinde getirdiği kısa boy ve diş problemlerin yapılan diyet sonrasında tamamen düzelmesi söz konusu değildir.

Nadiren görülen dirençli çölyak; yapılan diyete rağmen bağırsaktaki hasarın düzelmediği görülür. bu durumda hastanın ağızdan beslenmesi mümkün olmaz.

ÇÖLYAKTA SGK YARDIMI

Sosyal Güvenlik Kurumu çölyak hastaları özel olarak üretilen glütensiz ekmek, makarna ve un gibi besin çeşitlerinin temin edilmesine katkı sağlamak amacıyla her ay 50-70 TL yardım etmekte. Yardımın alınması için gastro-enteroloji uzmanından çölyak hastalığı raporu alınmalıdır. Bu rapor ile her ay SGK’nın yardımından yararlanabilirsiniz.