Osmanlı Devleti'nde Kaza Sistemi ve Kadılık

Bu makalemizde Osmanlı Devleti'nde kaza teşkilatını ele alacağız. Kadıların kazalardaki görev ve yetkilerine değineceğiz.
Osmanlı Devleti'nde Kaza Sistemi ve Kadılık

Kaza ve Kadı Sistemi, Osmanlı Devleti'nin tüm bölgelerinde uygulanırdı ve yerel yargılar tarafından yönetilirdi. Sistem, yargı sürecinin adil ve tarafsız olmasını sağlamak için kaza ve kadılar tarafından yürütülür ve onlar, hukukun uygulanmasındaki önemli bir rol oynardı. İşte Kaza ve kadı sistemi hakkında daha fazla bilgi.

Osmanlı Devleti Kaza Sistemi

osmanli-devleti-kaza-sistemi-004.webp

Osmanlı Devleti bütün mahkemelerde şerri ve hukuki bütün meselelerde Hanefi Mezhebi üzerinde karar verirdi. Dolayısıyla daha beylikler döneminden itibaren Fütuhat (fetih) edilen yerlere birer kadı tayin edilirdi. Adaletin tecellisi bu şekilde sağlanmıştır. Osmanlı fütuhat teamülüne de bu usul yerleşerek bir yerin fütuhatının ve Osmanlı idaresine kesin olarak girmesinin ardından kadı ve subaşı gibi görevlilerin tayini yapılırdı.  Osmanlı Kaza Teşkilatı, Rumeli, Anadolu ve Mısır olmak üzere 3 bölgeye ayrılırdı.

Kaza ve Kadı Sistemi'nin Uygulama Alanları

osmanli-devleti-kaza-sistemi-001.webp

Osmanlı Devleti'nde Kaza ve Kadı Sistemi, hukukun uygulanmasındaki önemli bir unsurdu ve yargı sisteminde belirleyici bir rol oynardı. Sistem, suçların yargılanması, cezai işlemlerin uygulanması, hukuk davalarının çözümlenmesi ve diğer hukuki konuların yönetimi ile ilgili olarak uygulanırdı.

Kaza ve kadılar, yerel halk tarafından seçilirdi ve yerel halka hizmet etmekle yükümlüydü. Kaza ve Kadı Sistemi, Osmanlı Devleti'nde yargı sistemindeki adaleti sağlamak amacıyla uygulanırdı ve halk tarafından da kabul gördü. Sistem, hukukun uygulanmasındaki adaleti ve eşitliği sağlamak için çok önemli bir rol oynardı ve bu nedenle Osmanlı Devleti'nin hukuk sistemi hakkında önemli bir bilgi kaynağıdır.

Osmanlı Devleti Kadılık Sistemi

osmanli-devleti-kaza-sistemi.webp

Kadı isminin geçtiği yerde anlaşılmalıdır ki o bölge muhakkak kaza teşkilatı ile yönetilmektedir. Kaza, kadının idaresinin bulunduğu yer demektir. Kadının bir de naibi mevcuttur. Kadının bulunduğu yer doğrudan merkeze bağlıdır.

Rumeli’deki kaza teşkilatı ve kadılar Rumeli Kazaskeri, Anadolu ve Mısır’daki kaza teşkilatı ve kadıları Anadolu kazaskerleri idaresi altındaydı. Bu taksimat taşra kaza teşkilatını oluşturmaktaydı. Yüz ölçümü küçük, kaza sayısı az olmasına rağmen Rumeli kazaskerleri Anadolu kazaskerisinden daima üstün görülmüştür. Rumeli kadılıkları 9 derece, Anadolu kadılıkları 10 derece ve Mısır kadılıkları 6 derece olarak düzenlenmiştir.

Kadılıklar seviye itibariyle küçük kadılıklar (Kaza-Sancak) , büyük kadılıklar (Mevleviyet) , olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Kadılar bulundukları yerin adli, idari ve belediye işlerinin amiri ve yürütücüsüydü. Rum ve Anadolu kadılıkları için mütemadi değişiklikler yüzünden kesin bir rakam vermek mümkün olmamakla birlikte 1000 üzerinde kadılık olduğu belirtilir.

Kadı ve müderrislerin tayini Divan-ı Hümayun’da kararlaştırılıp divan toplantısı sonunda padişaha arz edilip kesinlik kazanır. Kazasker tarafından odaya, göreve başlama tarihi süresi ve ücretini belirterek kısa tayin duyurulusu yazılırdı. Sadrazam Ruus Beratı’nın yazılması için muameleyi kaleme havale ederlerdi. Beratta ana hatlarıyla tayin esasları belirtilirdi. Kadıların salahiyet ve mesuliyetleri kanunnamelerde açıkça ortaya konmuştur.

Kadılar belli süreler dahilinde görevlendirilirdi. Bu süre büyük kadılıklarda 1 yıl, kaza kadılıklarında 2 yıldır.  Kadılar şerri ve hükmi muamelattan kendilerine verilen beraatlarda gösterilen vaziyeti görüp Hanefi mezhebi üzerinde kararlar verirdi.

Kaza Sistemi'nin Yönetim ve Adalet Üzerindeki Etkisi

osmanli-devleti-kaza-sistemi-002.webp

Kaza sistemi, Osmanlı Devleti'nde yerel yönetim ve adalet sistemi için bir yapılandırma sistemiydi. Kaza, bir kazanın yönetiminde sorumlu olan bir yönetici veya yargıcın görev alanı olarak tanımlanabilir. Kaza sistemi, yerel toplulukların ihtiyaçlarına uygun olarak, yerel idare ve adalet sistemlerinin düzenlenmesine olanak tanıyordu. Kaza sistemi aynı zamanda Osmanlı Devleti'nde yerel yönetim ve adalet sistemlerinin verimliliğini arttırmak için kullanılıyordu.

Kaza ve Kadı Sistemi'nin Sonlandırılmasının Etkileri

osmanli-devleti-kaza-sistemi-003.webp

  • Osmanlı Devleti'ndeki Kaza ve Kadı Sistemi, 19. yüzyıl sonlarında ve 20. yüzyıl başlarında sonlandırıldı.
  • Sistem, Osmanlı Devleti'nin hukuk sisteminde reformlar yapma amacıyla kaldırıldı ve yerine modern bir hukuk sistemi kuruldu.
  • Sonlandırma, Osmanlı Devleti'nin hukuk sisteminde önemli bir değişiklik yapmasını ve modern bir hukuk sistemi kurmasını amaçladı.
  • Sistem sonlandırıldıktan sonra ortaya çıkan sorunlar ve eksiklikler de gözlemlendi.
  • Hukukun uygulanmasındaki adalet ve tarafsızlık sorunları ortaya çıktı ve yargı sistemi ile ilgili sorunlar ortaya çıktı.

Kaza ve Kadı Sistemi'nin sonlandırılması, Osmanlı Devleti'nin hukuk sistemi hakkındaki değerlendirmelerde de önemli bir yere sahiptir. Sistem, Osmanlı Devleti'nin hukuk sisteminde yapılan reformların bir parçası olarak görülür ve bu reformların hukuk sistemi hakkındaki değerlendirmelerde önemli bir yere sahiptir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Osmanlı Devleti'nde MedreselerOsmanlı Padişahlarının Bilinmeyen Yönleri

Kaza ve kadı sistemi ne zaman kuruldu ve ne zaman sonlandırıldı?

Osmanlı Devleti Kaza ve Kadı Sistemi, 16. yüzyılda kurulmuş ve 19. yüzyıl sonlarında ve 20. yüzyıl başlarında sonlandırılmıştır.

Kaza ve kadı sistemi hangi alanları kapsıyordu?

Osmanlı Devleti'nde ki kadılık sistemi, hukuk, adalet ve vergi alanlarını kapsıyordu.

Kaza ve kadı sistemi nasıl uygulanıyordu?

Sistem, Osmanlı Devleti'ndeki kadılar tarafından uygulanıyordu ve hukuk kararları, Osmanlı hukuk sistemi ve İslam hukukuna dayanıyordu.

Kaza ve kadı sistemi Neden sonlandırıldı?

Sistem, Osmanlı Devleti'nin hukuk sisteminde reformlar yapma amacıyla sonlandırıldı ve yerine modern bir hukuk sistemi kuruldu.

Kaza ve kadı sisteminin sonlandırmasının etkileri nelerdir?

Sonlandırma, hukukun uygulanmasındaki adalet ve tarafsızlık sorunlarının ortaya çıktığını, yargı sistemi ile ilgili sorunların meydana geldiği gözlemlenmiştir.

İlgili Haberler
HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış yorumlar onaylanmamaktadır.