Haberde Başlığın Önemi ve Türleri

İşte bu yarışta başlığın yeri ilgi ve merak uyandırmada son derece önemlidir çünkü insanlar başlığa göre haberin içeriğini okumaya karar verirler. Haberin başlığı ne kadar ilginç ise okuyucu o kadar yüksek ihtimalle haberi okuyacaktır. Yarışta söz sahibi olmak için haberin iyi sunulması gerekir. Bu yüzden başlık için haberin sloganıdır diyebiliriz. 

Haberin başlığı haberin özetini barındırmalı ve haber metniyle çelişmemelidir. Kısa, anlaşılır ve dikkat çekici olmalıdır. 

Başlığın Evrimi

Osmanlı'dan Cumhuriyet'e, Arap alfabesinden Latin alfabesine geçişin ilk yılında başlıkların şu an ile kıyaslandığı zaman çok daha acemi ve anlaşılmaz olduğu görülür. Osmanlıca'nın, Arapça ve Farsça'nın etkisinin devam etmesi ve imla kurallarının henüz yerleşmemesi gibi nedenler bunda etkili olmuştur. 

Bu durum1940'larda ve 1950'lerde, gittikçe azalmakla birlikte 1960'larda da etkisini sürdürür. 1970'lerde başlıkların özelliği uzun olmasıydı. 1980'lerin baskıcı koşullarında bulvar gazeteciliği artış göstermiştir. Başlıklar genellikle cinselliği çağrıştırır, alt kültüre hitap eder ve mizahi unsurlar barındırır.

Başlık Çeşitleri

1) Kelime Oyunlu

Bu başlıkta sözcükler, serbest çağrışım ile değişik anlamlar kazanarak komik hale getirilir. Spor basınında çok kullanılır ve zorlama oyunlarla yaratılması itici olabilir.

2) Yandaş

İktidarı koşulsuz şartsız destekleyen veya muhalefeti yeren başlıklardır. Genellikle iktidar sözcüsünün muhalefeti hedef alan sözlerine yer verilir.

3) Muhalif (Candaş)

İktidarı hedef alır. Genellikle muhalif kişinin en sert cümlesi başlık olur. Bu grup başlıklara candaş da denmesinin sebebi, Erdoğan yandaş söylemine tepki gösterirken Alevilikteki can kavramına gönderme yaparak muhalif basını candaş basın olarak nitelendirdiği içindir.

4) Nefret Saçan

Ermenileri, Rumları, Yahudileri, Kürtleri, Alevileri, Zerdüştleri, ateistleri, eşcinselleri vb. grupları küçümseyen, kimi zaman bilinçli kimi zaman bilinçdışı olarak dışa vurulan ve toplumun benliğine yerleşen algının oluşturduğu başlıklardır.

5) Yanıtlı

Bir iddiayı yanıtlamaya ya da hatırlatmaya dayanır. Özellikle politik tartışmaları alevlendirmek için kullanılan başlık türüdür.

6) Şarkılı-Türkülü

Şarkı sözü anlamı ile örtüşen şekilde kullanıldığı takdirde her türlü haberde hedefe ulaşacak şekilde kullanılabilir.

7) Tarafgir (Ezber Bozan)

Cesur ve kızdıran başlıklardır. Taraf gazetesi sıkça kullandığı için bu tür başlıklara Tarafgir de denir. 

8) Küfür Edebiyatı

Özellikle spor haberlerinde ilgiyi artırmak için tribün jargonu kullanılır.

9) Yaratıcı

Haberi daha etkili ve konuşulur hale getiren ve anlaşılır başlıklardır. Bu tür başlık haberin akılda kalmasını sağlar ve merakı artırır.