Soğuk Savaş Döneminde Dünyada Meydana Gelen Ekonomik, Siyasi ve Sosyal Gelişmeler

Soğuk Savaş döneminde yaşanan ekonomik, siyasi ve sosyal gelişmeleri bir araya getirdik. İşte, özellikle ders konularında karşımıza çıkan soğuk savaş dönemi siyasal ekonomik ve sosyal gelişmeleri...
Soğuk Savaş Döneminde Dünyada Meydana Gelen Ekonomik, Siyasi ve Sosyal Gelişmeler

Soğuk Savaş dönemi, dünyada önemli siyasi, ekonomik ve siyasal gelişmelerin yaşanmasına neden oldu. Özellikle 1945-1975 yılları arasında daha önce benzeri görülmemiş bir ekonomik büyüme yaşayan büyük sanayi ülkeleri XX. Yüzyılının ilk yarısına gelindiğinde iki kat artan dünyadaki toplam üretim bu dönemde üç katı artış gösterdi.

Soğuk Savaş’ın tanımını yaparken daha önceki yazımızda da belirttiğimiz gibi dünya devi ülkelerin artık silah kullanmak yerine ekonomik anlamda birbirlerine karşı üstünlük kazanma yarışına dönmesine verilen isimdi. Bu dönem, dünyanın sanayi alanında gelişmiş büyük ülkelerinin bu dönemi fırsata çevirmeleri ile bilinen bir dönemdir. Özellikle Soğuk Savaş Dönemi’nde petrol, elektrik ve otomotiv sektörlerinde üretim on kattan daha fazla artmıştır. Bu dönemde her ne kadar zaman zaman gerileme yaşansa da yüzde 5 civarında seyreden büyüme, uzun süreli bir gerilemeye neden olması ve işsizlik düzeyi düşük bir seviyede kaldı.

1. Batıda Doğum Oranı Arttı

Savaşın başladığı dönemlerde sanayileşmiş ülkelerde üretim artarken dikkat çekici bir detay da Asya, Afrika ve Latin Amerika’da ciddi bir artışla kendini göstermeye başlayan nüfus artışı oldu. Savaşı takip eden 25 yıl içinde Batıdaki sanayileşmiş ülkelerde nüfus artışının olağan dışı bir şekilde yaşanması, tarih kitaplarında “önemli olaylar” arasına alındı.

2. Otomobil kültürünün doğması

Büyük şehirlerde üretimin artması elbette beraberinde kırsal kesimlerden göçün artmasına da neden oldu. Daha iyi koşullarda yaşamak isteyenler, kırsal bölgelerden şehir hayatına geçiş yaptılar ve bu da beraberinde otomobilin kullanılmasını arttırdı. Öyle ki Soğuk Savaş Dönemi’ni takip eden bu yıllarda “Otomobil kültürü” de kendini göstermeye başlamış oldu.

Tabi şehirleşmenin artmasıyla birlikte bazı sorunlar da yaşanmadı değil. Özellikle Batı dünyasında doğum oranları o döneme kadar hiç görülmemiş bir şekilde azalmaya başladı ve büyük aileler de parçalanmaya başladı.

Soğuk Savaş Dönemi’nde dünyada meydana gelen ekonomik gelişmeler bu şekilde devam ederken şehir hayatına adapte olamayanlar veya beklentilerini elde edemeyen fakir kesim ise yeni bir siyasi ayaklanma için adeta araç oldular. Özellikle Asya, Afrika ve Latin Amerika gibi ülkelerde iktidarın değişmesi diktatörlüklerin kurulması, bağımsızlıkların kazanılması gibi görülmeye başladı ve bloklara dâhil olan ülkeler belirledikleri toplumsal, ekonomik, siyasi ve askerî hedeflere ulaşmak adına fazlasıyla çaba göstermek durumunda kaldılar. Bu dönemde her ülke oluşabilecek yeni bir savaşa karşı ordularını güçlendirdi ve askeri harcamalar alanında artışlar gösterdiler.

3. Kadın Harekatlarının Ortaya Çıkması

Savaş döneminde erkeklerin cephelerde olması, kadınların iş hayatına atılmalarını etkiledi. Tabi bu durum savaş sonrasında yeni bir oluşumun ayak sesleri oldu. Savaş sonrasında dönen erkekler yeniden iş hayatına atılmak isteseler de bunun karşısında duran kadınlar, bu dönemde birçok “Kadın hareketi”nin ortaya çıkmasına sebep oldu.

4. Reklam Sektörünün Büyümesi

İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesi ve Soğuk Savaş Dönemi’nin başlaması birçok anlamda dünya genelinde değişimlerin yaşanmasına neden oldu. Savaş döneminde temel ihtiyaçların bile zor bulunmasının aksine savaş sonrasında tüketim büyük oranda artmaya başladı. Çünkü bu dönemde daha önceleri “lüks” olarak addedilen birçok ürün, evlerde “sıradan ürünler” olarak kullanılmaya başladı ve bu da beraberinde aşırı tüketim çılgınlığını tetikleyen reklam sektörünün büyümesine neden oldu.

5. Televizyonun İcadı

Soğuk Savaş Dönemi’nde yaşanan ekonomik ve siyasi gelişmelerden en önemlisi de televizyonun icat edilmesi idi. Zira daha önce siyasi gelişmeleri takip etmek için kullanılan radyolar ve insanların eğlence amaçlı kullandıkları sinemalar, bu dönemde azalmaya başladı. Bununla birlikte ekonomik büyüme içinde rahat hayata sahip olan gençler, yaşadıkları ortamları sorgulamaya başladılar ve bu da müzik dünyasında farklı çıkışların yaşanmasına neden oldu. Özellikle bu dönemde Amerikan hayat tarzını sorgulayan “Rock and Roll” ortaya çıktı. 1956-58 arasında bu müzik türünde Elvis Presley büyük bir çıkış yakalayan isimlerden olmuştu.

6. Fen ve Sosyal Bilimlerde Gelişmeler

İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle birlikte ekonomik alanlarda yaşanan gelişmeler kadar dikkat çekici olan bir başka gelişme ise dünya genelinde fen ve sosyal bilimler alanında gelişmelerin yaşanmasıydı. 1920’li yıllara kadar Amerika’da sayısı 15 bin olan araştırmacılar, 1940 yılına gelindiğinde 400 bin civarına ulaştı.

Savaşın yaşandığı dönemlerde Amerika’nın çok ses getiren bilgisayar girişimi insanların hayatını birçok alanda değiştirdi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerika’nın geliştirdiği ve adına “ENIAC” dediği bilgisayar hayata geçirilmiş oldu.

Amerika’da bu yönde gelişmeler devam ederken SSCB kanadında da önemli gelişmeler yaşanıyordu. Savaş yıllarında SSCB’nin “Sputnik” adı verilen ilk uydu 1957 yılında uzaya gönderildi. Uydunun uzaya gönderilmesiyle birlikte yerküre ve çevresi hakkında pek çok bilgi edinilmiş oldu. Tabi bu gelişmenin yaşanması dünyanın gözünü uzaya çevirmesine neden oldu ve uluslararası rekabet artık uzaya taşınmış oldu.

7. Nükleer Enerjinin Artması

Nükleer enerji, Soğuk Savaş Dönemi’nin en önemli alanlarından biriydi. Siyasi ve sembolik önemi bakımından yüksek değerlere sahip olması, dünyanın gelişmiş ülkelerinde nükleer enerji üretiminde artışa geçmeye başlamasını etkiledi. Teknik ilerlemenin temel alanlarından biri haline gelen nükleer enerji, öncelikle askeri alanda kullanılmaya başlandı daha sonra ise elektrik üretiminde de kullanılmaya başlandı.

Tüm bunlar haricinde, Soğuk Savaş Dönemi’nde şu gelişmeler yaşandı;

  1. Hidrojen atomlarının parçalanması ile elde edilen reaksiyonlarla kıtalar arası roketlerin yapılmasında, iletişim ve denetim ağlarının kurulmasına neden oldu.
  2. Biyoloji alanında DNA’nın kimyasal yapısı çözüldü.
  3. Uçakların kullanımı geniş bir alana yayıldı.
  4. Televizyon günlük hayatın bir parçası haline geldi.
  5. Telefon iletişimi geliştirilerek mektup ve telgraf kullanımı azaldı.
  6. Bilim ve teknik alanının gelişmesi, yeni elemanların alınması ihtiyacını doğurdu.
  7. Avrupa’da şehirlerin yeniden imar edilmesi, mimari alanda gelişmelerin yaşanmasına neden oldu.
  8. Savaşın Avrupa’da yayılması, bilimde olduğu kadar sanatta da Amerika’ya göçün artmasına neden oldu.
  9. Spor alanında gelişmeler yaşandı ve Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerin katıldığı bir organizasyon olan “Akdeniz Oyunları” 1951’de ilk kez Mısır’ın İskenderiye kentinde düzenlendi.

UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası 1955-1956 sezonunda ilk kez düzenlendi ve kupanın ilk sahibi İspanya’nın “Real Madrid” takımı oldu.

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış yorumlar onaylanmamaktadır.