Şiirlerle İstanbul

İSTANBUL’U DİNLİYORUM İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı Önce hafiften bir rüzgar esiyor; Yavaş yavaş sallanıyor Yapraklar, ağaçlarda; Uzaklarda, çok uzaklarda, Sucuların hiç durmayan çıngırakları İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı; Kuşlar geçiyor, derken; Yükseklerden, sürü sürü, çığlık çığlık. Ağlar çekiliyor dalyanlarda; Bir kadının suya değiyor ayakları; İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı; Serin serin Kapalıçarşı Cıvıl cıvıl Mahmutpaşa Güvercin dolu avlular Çekiç sesleri geliyor doklardan Güzelim bahar rüzgarında ter kokuları; İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı; Başımda eski alemlerin sarhoşluğu Loş kayıkhaneleriyle bir yalı; Dinmiş lodosların uğultusu içinde İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı; Bir yosma geçiyor kaldırımdan; Küfürler, şarkılar, türküler, laf atmalar. Birşey düşüyor elinden yere; Bir gül olmalı; İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul`u dinliyorum, gözlerim kapalı; Bir kuş çırpınıyor eteklerinde; Alnın sıcak mı, değil mi, biliyorum; Dudakların ıslak mı, değil mi, biliyorum; Beyaz bir ay doğuyor fıstıkların arkasından Kalbinin vuruşundan anlıyorum; İstanbul`u dinliyorum. ORHAN VELİ KANIK 1

İSTANBUL Seni görüyorum yine İstanbul Gözlerimle kucaklar gibi uzaktan Minare minare, ev ev, Yol, meydan. Geliyor Boğaziçi`nden doğru Bir iskeleden kalkan vapurun sesi, Mavi sular üstünde yine Bembeyaz Kızkulesi. Bir yanda, serin sabahlarla beraber, Doğduğum kıyılar: Beşiktaşım. Baktıkça hep, semt semt, yer yer, Beş yaşım, onbeş yaşım, ah yirmi yaşım! Durmuş bir tepende okuduğum mektep, Askerlik ettiğim kışladır ötesi. Bir gün bir kızını benim eden Evlendirme dairesi. Benim de sayılmaz mı oralar? Elimi tutar gibi iki yanımdan, Babamın yattığı Küçüksu, Anamın toprağı Eyüpsultan. Önümde, açık kollarıyla boğaz, Çengelköy`den aktarma Rumelihisarı. İstanbul, İstanbul`um benim, Kadıköy`ü, Üsküdar`ı... Gün olur, Köprü ortasında durur Anarım, Adalar`da çamların uykusunu. Gün olur, Beyoğlu`nu özler içim, Koklamak isterim Tünel`in kokusunu. Bulut geçer üstünden, Gemi gelir yanaşır Bir eski türküdür, kulağıma fısıldar, "İçi dolu çamaşır." Göğünde tanıdım ayın ondördünü. Kırlarında bilirim baharı, Herşey içimde, herşey, İstanbul yadigarı. Bir daha görüyorum seni dünya gözüyle, Göğün hep üstümde, havan ciğerlerimdedir. Ey doğup yaşadığım yerde her taşını Öpüp başıma koymak istediğim şehir! ZİYA OSMAN SABA 2

ÇEŞMELER Benim yalnızlığımdan Damıtılmış çeşmeler Kurumuş unutulmuş Ceşmelerin akışıyım İnsanlık içinde Ay görmez onları onlar ayı görür Aydan haberlidirler Söylediklerinin çoğu Ay hakkındadır Aya dair Ayın tarihine ait Fındıklılı Mehmet Ağa Çeşmesi Silahtar Tarihinin yazarı Yenilmez karpuzlar Acı salatalıklar yıkamıştım suyunda İçilmez Bozuk suyunda Gece yarısı Ayışığında Yaz ay ve ben Silinmeye yüz tutmuş yazı Ölümü hecelemiştik Ortalığı dolduran sesinde Ta... aşağılarda olan yatıra Bir türkü söylüyordu Ölüm ötesinde açmış Menekşeler kimliğinde Ölüydü insanlar Yalnız yaşıyordu o yatır Ve o çeşme Ben de Sıratı andıran bir çizgide Soluyordum devrildim devrileceğimi Hayatı ve ölümü birlikte Aynı geçmezlik ve değişmezlikte Aynı yenilik ve tazelikte Ürpererek geçiyordu yarasalar Uzaklardan Beyoğlu`nu bir telgraf gibi İleterek birbirine SEZAİ KARAKOÇ 3

BENİM ADIM İSTANBUL İstanbul benim şehrim aynaya yansıyan yüzüm İstanbul benim şehrim durmadan kanayan yaram İstanbul ağlayan kadınım aldatan erkek İstanbul ağlayan kadınım ağlayarak ürkek İstanbul yorgun kollarım gece karanlığım İstanbul yorgun kollarım her zaman inandığım İstanbul benim adım kostantinadan sonraki İstanbul benim adım ölene dek baki İstanbul yanan ateşim söndürülemeyecek kadar istanbul yanan ateşim ömrümün sonuna kadar İstanbul benim melodim geceleri dinlediğim İstanbul benim melodim ağlayarak inlediğim İstanbul ağlayan gözlerim ıslanan kirpiklerim İstanbul ağlayan gözlerim kopan ipliklerim İstanbul anne kucağım nokta nokta bucağım İstanbul anne kucağım olmazsa olmayacağım İstanbul üzerimdeki sancı kıvranarak izlediğim İstanbul üzerimdeki sancı herkesden gizlediğim İstanbul benim adım kostantinadan sonra İstanbul benim adım 1453`den sonra KUBİLAY TEK 4

CANIM İSTANBUL Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar; Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar. İçimde tüten bir şey; hava, renk, eda, iklim; O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sevgilim. Çiçeği altın yaldız, suyu telli pulludur; Ay ve güneş ezelden iki İstanbulludur. Denizle toprak, yalnız onda ermiş visale, Ve kavuşmuş rüyalar, onda, onda misale. İstanbul benim canım; Vatanım da vatanım... İstanbul, İstanbul... Tarihin gözleri var, surlarda delik delik; Servi, endamlı servi, ahirete perdelik... Bulutta şaha kalkmış Fatih`ten kalma kır at; Pırlantadan kubbeler, belki bir milyar kırat... Şahadet parmağıdır göğe doğru minare; Her nakışta o mana: Öleceğiz ne çare? .. Hayattan canlı ölüm, günahtan baskın rahmet; Beyoğlu tepinirken ağlar Karacaahmet... O manayı bul da bul! İlle İstanbul`da bul! İstanbul, İstanbul... Boğaz gümüş bir mangal, kaynatır serinliği; Çamlıca`da, yerdedir göklerin derinliği. Oynak sular yalının alt katına misafir; Yeni dünyadan mahzun, resimde eski sefir. Her akşam camlarında yangın çıkan Üsküdar, Perili ahşap konak, koca bir şehir kadar... Bir ses, bilemem tanbur gibi mi, ud gibi mi? Cumbalı odalarda inletir ` Katibim`i... Kadını keskin bıçak, Taze kan gibi sıcak. İstanbul, İstanbul... Yedi tepe üstünde zaman bir gergef işler! Yedi renk, yedi sesten sayısız belirişler... Eyüp öksüz, Kadıköy süslü, Moda kurumlu, Adada rüzgar, uçan eteklerden sorumlu. Her şafak Hisarlarda oklar çıkar yayından Hala çığlıklar gelir Topkapı Sarayından. Ana gibi yar olmaz, İstanbul gibi diyar; Güleni şöyle dursun, ağlayanı bahtiyar... Gecesi sünbül kokan Türkçesi bülbül kokan, İstanbul, İstanbul... NECİB FAZIL KISAKÜREK 5

KIRMIZI TRAMVAY Tarihti, Şehrin kalbinde, geçmişe tanıklık etmişti, Şehir, kalp krizleri geçirse de.. O, kısa ama mânidar yolculuğuna Devam ediyordu, hayatın hızına inat.. Kırmızıydı, Aşık olduğun birini ilk gördüğünde; Hep onunla hatırladığın `elbise` gibi heyecan verirdi. İlk gördüğümde üzerinde o renk vardı, Uzun bir süre görmezsem özlerdim.. İstiklal`di, Geçtiği caddenin adını almıştı sanki, Kıskanırdı özgürlüğünü herkes. Sabahtan akşama kadar gezer dururdu, Umarsızca öpüştüğü raylarda.. Sus`tu, Hiç konuşmazdı; Selamını da esirgemezdi Beyoğlu Kestanecisi`nden. Önüne çıkanlara ara sıra bağırdığı olurdu, Hafif bir siren sesiyle, Haylazdı, Sokak çocuklarıyla bile oynar, Her defasında onlardan kaçmayı başarırdı. Onları ebeleyip, Yukarıdan aşağıya kaçıp dururdu.. Mutluluğu arkasından sürükleyerek... EMRAH CEYLAN 6

SENİ BENDE SEVDİM EY GÜZEL İSTANBUL Seni ben de sevdim, ey güzel İstanbul Bir şiir de benden sana, aziz İstanbul Denizlerle kol kola, sen ne güzelsin Adalarla yan yana, ömre bedelsin Aşığınla can cana gönüllerdesin Sen güzeller güzeli bir şehirsin. Boğazında gemiler, köşkler yalılar Dilimizden düşmeyen yeşil korular Tarihi öğretiyor, camilerle saraylar Sende yaşanmıştır, en büyük aşklar. Seni ben de sevdim, ey güzel İstanbul Bir gönül de benden sana, aziz İstanbul. Erol güngör 7

İSTANBUL TÜRKÜSÜ İstanbul’da Boğaziçi’nde, Bir fakir Orhan Veli’yim Veli’nin oğluyum Tarifsiz kederler içinde. Urumelihisarı’na oturmuşum; Oturmuş da, bir türkü tutturmuşum: “İstanbul’un mermer taşları; Başıma da konuyor, konuyor aman, martı kuşları; Gözlerimden boşanır hicran yaşalrı; Edalı’m, Senin yüzünden bu hâlim.” “İstanbul’un orta yeri sinema; Garipliğim mahzunluğum duyurmayın anama; El konuşur, sevişirmiş, bana ne? Sevdalı’m, Boynuna vebalim!” İstanbul’da Boğaziçi’ndeyim; Bir fakir Orhan Veli; Velinin oğlu; Tarifsiz kederler içindeyim. ORHAN VELİ KANIK 8

CENNETTEN BİR KÖŞE İSTANBUL Yerde sararmış bir yaprak görürsen eğer, İstanbul seyretmeye değer, Gel ara beni, Gel İstanbul, İstanbul canım İstanbul, İstanbul Mevla`dan almış güzelliğini, Sana borçluyum güzelliğimi, Ah! Canım İstanbul, Gel ara beni, Bul, İstanbul, Tepelerin var, tane tane, Geceleri pişer sokaklarında kestane, Canım İstanbul, Şarkılarda dolanır dillere, Bebek ve Aşiyan, Ne mutludur senin ile iç içe yaşayan, Canım İstanbul, Gel ara beni bul, Etrafında surların var sıra sıra, Güzeller yakar her köşende bir çıra, Yerde yeşermiş bir yaprak görürsen eğer, İstanbul seyretmeye değer, Bahar gelince bahçelerinde öter bülbüller, Nerede o canım gibi açan sümbüller, Gel ara beni, Bul İstanbul, Güzel İstanbul, Can İstanbul, Canan İstanbul, Sevgilim. İBRAHİM NECATİ GÜNAY 9

BİR BAŞKA TEPEDEN Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul! Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer. Ömrüm oldukça, gönül tahtıma keyfince kurul! Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer. Nice revnaklı şehirler görülür dünyada, Lakin efsunlu güzellikleri sensin yaratan. Yaşamıştır derim, en hoş ve uzun rü'yada Sende çok yıl yaşayan, sende ölen, sende yatan. Yahya Kemal BEYATLI 10