Seçimle İlgili Bilinmesi Gereken Bilgiler

Seçim dönemlerinde sıklıkla karşılaştığımız belli başlı terimleri sizler için bir araya getirdik.
Seçimle İlgili Bilinmesi Gereken Bilgiler

Seçim Nedir?

İnsanlar topluluklar içinde yaşadıkları, birlikte hareket ettikleri ya da çalıştıkları zaman içlerinden bazılarının tüm topluluk adına kuralların belirlenmesi ve işlerin yürütülmesi gerekmiştir. Yani yasa ya da kuralları yapacak ve yürütmeyi ya da yönetimini üstenecek kişilerin varlığına ihtiyaç duyulmuştur. Bireylerin yasa yapma ve uygulamasının çeşitli yolları vardır. Hükümdarlar bu gücü genellikle atalarından kendilerine geçen bir hak olarak kazanıyorlardı. Seçim olmadan kan yoluyla geçiyordu. Bazen iktidara el koyan asker ya da  başka güçlerin baskı yaparak yönetime el koymasıdır. Bunun karşısında halk boyun eğer ve bir şey yapamaz İşte biz buna diktatörlük diyoruz. Demokratik bir ülkede ise iktidarın ve sorumluluğun kime verileceğini ulusun bireyleri belirler. İki ya da daha fazla aday arasından birini seçmeye seçim denir.

Demokrasi, seçilen yasa koruyucularının halkı temsil etmeleri gerekir. Bu ancak adil seçiklerle gerçekleşir. Seçimlerde dürüst bir şekilde yarışılmalı, yani bir çok parti ve adayın katılımıyla yapılmalıdır; sonunda kazananlar halkın çoğunlukta seçmiş olduğu kişiler olması gerekir.

Oy Hakkı Nedir?

oy-hakki.jpg

Bir seçimde kimlerin oy kullanacağının yanıtı aslında pek de kolay bir şey değildir. Bazen ikilemler arasında kalınabiliyor. Demokratik ülkelerde genel oy hakkı vardır. Buna göre belirli bir yaşın üzerinde (18 yaş ve üstü),  akli dengesinin yerinde olması ve kişinin ülke vatandaşı olması yeterlidir. Ancak 19. yüzyılda sadece mülk sahipleri ya da belli miktar ödeyenler oy kullanabiliyordu. Buna sınırlı oy deniyordu. Oy kullanmak istiyorsanız oturduğunuz yerde ikametinizi olması gerekiyor.   Oy vermek zorunlu değildir. Ancak bazı ülkelerde para cezası kesilir. Türkiye’de de bu uygulama yavaş yavaş oturmaya çalışılıyor.

Adaylar Nasıl Seçilir?

Seçilmek için başvuran kişilere “ Aday Adayı” denir. Partide yer alıp, seçimlere gidenlere ise     “ aday” deniyor. Adaylarında yaş ve yurttaşlık koşulları aranıyor. Milletvekili adayı olma yaşı 25’dir. Mezuniyetinizin bir önemi yoktur. İlköğretim mezunu olmanız yetiyor. Seçilmek için ciddi olarak çalışmaları sağlamak amacıyla belirli miktarda para istenir. Bu para miktarı partiden partiye değişiyor. Çoğunlukla adaylar siyasi parti listelerinde aday olarak başvuru gerçekleştirirler, bağımsız adayların sayısı azdır. Partiden aday olmak isteyenler, genellikle parti içindeki bir “ön seçim” ile seçilir.  Bu elemeyi siyasal partilerin yerel örgütleri ya da  partinin seçmenleri tarafından da seçimle belirlenebilir. Partilerin genel merkezleri de çoğu kez kontenjanında aday gösterme olanağına sahiptir. Sadece muhtar seçimlerinde aday gösteremez.

Seçim Kampanyası Nedir? Bu Kampanyalar Nasıl Yürütülür?

secim-kampanyasi-1.jpg

Oyların kullanılmasından kısa bir süre önce her aday ya da parti, halkın kendisine oy vermek için yürüttükleri çalışmalara seçim kampanyası deniyor. Seçimler genellikle yasayla saptanan bir tarihte yapılır. Adayların propaganda yöntemleri radyo ve televizyon konuşmaları, miting ve toplantılar, afiş ve el ilanları, ev gezmeleridir. Bayraklar, bandolar, müzikler ve toplu yürüyüşler seçim kampanyasında önemli rol oynar. Çoğu ülkelerde adaletli bir seçime gidilmesi için özellikle devlete ait radyo ve televizyon yayınlarında adaylara eşit sürreler verilmesini ön gören kurallar vardır. Kampanya için paranın sınırı olmayan ülkelerde televizyon, gazete gibi iletişim araçlarıyla reklam verilir. Bunun için büyük miktarda para harcanılır.

Oy Pusulası Nedir?

oy-pusulasi1.jpg

Oy kullanmak için kullanılan kağıt parçasına oy pusulası denir. Daha önceleri oylar açıkta kullanılırdı. Böylece kimin kime oy verdiği açıkça bilinirdi. Günümüzde açıkta oy kullanmak, hatta telefon, fotoğraf makinesi gibi kamera özelliği olan cihazlarla içeriye girmek bile yasaktır. Bunun nedeni kişinin baskı altında kalmadan, dilediği parti ya da kişiye oyunu vermesidir. Oy pusulasında partilerin kaçıncı sırada olduğu kura yoluyla belirlenir. Seçim sonu oylar görevliler tarafında açık olarak sayılır. Dolayısıyla oy verirken gizlilik, sayımda ise açıklık ilkesi olur.

 

NeOldu.com / Özel Haber

İlgili Haberler
HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış yorumlar onaylanmamaktadır.