Osmanlı Devleti'nde Tutulan Çeşitli Defterler

Ruznameler

İlmiye sınıfının yönetim ve denetiminden mesul kazaskerler tarafından tutulan defterlerdir. İlmiye sınıfı mensuplarının hizmet için eğitimlerini tayin, azil, terfi, görev yerleri ve görev değişikliği gibi hususları günü gününe vermekteydi. Bu defterlet günümüzde ‘İstanbul Şerriye Sicilleri, Nuri Osmaniye’ arşivlerinde bulunmaktadır.

Bunlarla alakalı yapılan iki çalışma Cahit Baltacı’nın ‘’Kazasker Ruznamelerinin Tarihi ve Kültürel Ehemmiyeti’’ eseridir. İslam Medeniyeti Mecmuası

Nakibul Eşraf Defterleri

İlmiye sınıfı içerisinde belki çok ehemmiyetli olmayan fakat protokolde önemli yeri olan faliyetleri hakkında bu defterler birinci elden kaynaklardır. İstanbul Şeriye Sicili Arşivi’nde yer almaktadır.

Muhasebe Defterleri

Bu defterler medrese vakıfları ve onların işleyişlerini, gelir giderlerini göstermektedir. Bunlar başbakanlık Osmanlı Arşivleri,  Vakıf Umum Arşivleri ve İstanbul Şerriye Sicil Arşivleri’nde bulunmaktadır.