Mehmet Akif Ersoy Hayatı & Eserleri

Mehmet Akif Ersoy Biyografisi

Mehmet Akif Ersoy, Mehmet Tahir Efendi ve Emine Cemile Hanım çiftinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Akif, 4 yaşındayken Emir Buhari Mahalle Mektebi’nde ilk eğitimine başladı. 2 yıl boyunca eğitimini burada aldı ve sonrasında Fatih İbtidaisi'ne geçti. BU süre içerisinde Osmanlıca dışında babası sayesinde Arapçayı da öğrendi. 1882 yılında ilköğretimi bitiren Akif, sonraki eğitimine Fatih Merkez Rüştiyesinde devam etti.

Eğitimine devam ettiği yıllarda babasının vefat haberini aldı ve bu acı olaydan sonra eğitimine devam edemedi. Ailesine geçmek kısa sürede para kazanacağı bir mesleğe gitme kararı alıp, sivil Baytar Mektebi’ne yazıldı.

Dört yıllık bir okul olan Baytar Mektebi'nde bakteriyoloji öğretmeni Rıfat Hüsamettin Paşa pozitif bilim sevgisi kazanmasında etkili oldu. Okulun ilk iki senesinde spora ilgi duyup güreş alanında etkinliklere katılırken, sonraki yıllarında ise şiire yöneldi. Baytarlık okulundan da 1893 yılında mezun oldu ve okulu birincilikle bitirdi.

Okuldan mezun olduktan sonra ilk iş hayatına girişi Ziraat Bakanlığı’nda yaptı ve burada memurluk görevinde 20 seneye yakın bir süre çalıştı. Bakanlıktaki ilk görevi veteriner müfettiş yardımcılığı idi. Görev merkezi İstanbul idi ancak memuriyetinin ilk dört yılında teftiş için Rumeli, Anadolu, Arnavutluk ve Arabistan'da bulundu.

Birçok şehri bu sayede gezme fırsatı bulan Mehmet Akif Ersoy, 1898 yılında Tophane-i Âmire veznedarı Mehmet Emin Beyin kızı İsmet Hanım’la evlendi. Bu evlilikten Cemile, Feride, Suadi, Emin, Tahir adlı çocukları dünyaya geldi.

Şiire olan ilgisi her dönem artan Mehmet Akif Ersoy, Maarif Dergisi'nde ve Resimli Gazete ‘de şiir yazıları ve Arapça, Farsça ve Fransızca'dan yaptığı çevrileri yayınlandı. Ziraat Bakanlığı’nda çalışırken, birçok alan kompozisyon yazarken, 1907 yılında da Türkçe dersleri verdi.

mehmet akif ersoy sırat-ı müstakim

II. Meşrutiyet ilan edildikten sonra görevinden ayrılıp, İstanbul'da Umur-i Baytariye Dairesi Müdür Muavinliği ‘ne getirildi. Bu görevinin başında kendisine daha fazla fırsat yarattı ve ‘’ Sırat-ı Müstakim ‘’ dergisinde dönemi ünlü şiirlerinden "Küfe" ve "Seyfi Baba" yı okuyucularına sundu.

Müdür muavinliği görevinden ayrıldıktan sonra Darülfünun Edebiyat-ı Umumiye müderrisliğine tayin edilen ünlü şair, uzun yıllar bu görevde çalıştı ve 1913'te İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne girdi.

Mehmet Akif Ersoy ve Savaş Yılları

Görevi başındayken 1. Dünya Savaşı patlak verdi ve saray tarafından Berlin’e savaştan zarar görev Müslümanların durumlarını raporlamak için gönderildi. Berlin’de görevini tamamladıktan sonra Arabistan ve Lübnan'a gitmiş ve burada batı-doğu ayrımına şahit oldu. Bu süre zarfında da batı hakkındaki olumsuz düşünceleri oturmaya başladı.

Milli Mütareke döneminde kurtuluş hareketine destek verdi. Balıkesir'de yaptığı konuşmadan dolayı İstanbul'daki görevinden saraydan gelen talimat sonrasında alındı. Mustafa Kemal Atatürk’ün Ankara’da Meclisi kurmasından sonra Burdur milletvekili olarak meclise girdi.

mehmet akif ersoy evi

O dönemde Yunanların Ankara'ya ilerleyişi karşısında meclisi Kayseri'ye taşımak için hazırlık vardı. Bunun bir dağılmaya yol açacağını düşünen Mehmet Akif, Ankara'da kalınmasını, Sakarya'da yeni bir savunma hattı kurulmasını önerdi; teklifi tartışılıp kabul edildi.

Mehmet Akif Ersoy & İstiklal Marşı

Dönemin Milli Eğitim Bakanı, Hamdullah Suphi Bey'in ricası üzerine arkadaşı Hasan Basri Bey kendisini ulusal marş yarışmasına katılmaya ikna etti. İlk başlarda marşı kazanan şaire 500 liralık ödül verileceği haberini aldı ve devletin marşını para karşılığında yazmamak istedi.

Yazılan marşların hiçbiri kabul edilmiyordu. Devletin yüksek görevlerinde ki insanlar, bu marşın sadece Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılacağını belirtti ve şair Akif baskılara daha fazla karşı gelemeyerek, Türkiye Devleti Ordusu için yazdığı İstiklal Marşı, 17 Şubat günü Sırat-ı Müstakim ve Hâkimiyet-i Milliye'de yayımlandı.

12 Mart 1921 Cumartesi günü saat 17.45'te ulusal marş olarak kabul edildi. Akif, ödül olarak verilen 500 lirayı Hilal-i Ahmer bünyesinde, kadın ve çocuklara iş öğreten ve cepheye elbise diken Dar’ül Mesai vakfına bağışladı.

Mehmet Akif'in Türkiye'den Ayrılışı

İstiklal Marşı’nı yazması sebebiyle İstiklal Madalyası ile ödüllendirilen Mehmet Akif Ersoy, Türk Milleti’nin tarihinde büyük zafer olarak bilenen Sakarya Zaferi’nden sonra Cumhuriyet'in laik düzeninin oturması sebebiyle Mısır'a gitti.

En ünlü eseri olan Safahat, 1924 yılında Türkiye’de basıldı. Birkaç sene yazları İstanbul'da, kışları Mısır'da geçiren Mehmet Akif, 1926 yılından sonra Kahire yakınlarındaki Hilvan'a yerleşti.

Mehmet Akif Ersoy'un Vefatı

Kahire'de adeta inzivaya çekilerek Kur'an meali üzerinde çalışmayı sürdürdü. Diyanet İşleri Başkanlığı hem tercüme hem yorumlama işini Elmalılı Hamdi Efendi'ye verdi. Akif, kendi yazdıklarını dostu Yozgatlı İhsan Efendi'ye teslim etti ve ölür de gelmezse yakmasını nasihat etti.

mehmet akif ersoy vefatı

Siroz'a yakalanması üzerine 1935'te Lübnan'a, 1936'da Antakya'ya gitti. Hastalığının ilerlemesi üzerine ülkesine döndü ve 27 Aralık 1936'da İstanbul'da vefat etti.

Mehmet Akif Ersoy’un Eserleri

Kitap: Safahat (1911) - 44 manzume içerir. Siyasal olaylar, mistik duygular, dünyevi görevlerden bahsedilir.
Kitap: Süleymaniye Kürsüsünde (1912) - Süleymaniye Camisi'ne giden iki kişinin söyleşileri ile başlar, kürsüde Seyyah Abdürreşit İbrahim'in konuşturulduğu uzun bir bölümle devam eder.
Kitap: Hakkın Sesleri (1913) - Topluma İslami mesajı yaymaya çalışan on manzumedir.
Kitap: Fatih Kürsüsünde (1914) - Fatih Camisi'ne giden iki kişinin söyleşileri ile başlar, vaizin uzun konuşması ile devam eder.
Kitap: Hatıralar (1917) - Akif’in gezdiği yerdeki izlenimleri ve toplumsal felaketler karşısında Allah'a yakarışını içerir.
Kitap: Asım (1924) - Hocazade ile Köse İmam arasındaki konuşmalar şeklinde tasarlanmış tek parça eserdir.
Kitap: Gölgeler (1933) - 1918-1933 arasında yazılmış 41 adet manzumeyi içerir. Her biri, yazıldıkları dönemin izlerini taşır.
Kitap: Safahat (Toplu Basım) (ilki 1943) - 6 Safahatını bir araya getirir.