Kripto para kullanımının ve yatırımının her geçen gün arttığı günümüzde, dünya genelinde 100 milyonu aşkın kripto para cüzdanının olduğu biliniyor. Kripto paralar, sadece alım-satım işlemlerinde değil, dünyanın lüks markaları da dahil olmak üzere birçok alanda alışverişin yapılmasında da kullanılıyor. Peki, kripto para güvenilir mi, kripto para alırken ya da alım satım yaparken nelere dikkat edilmelidir?
Dijitalleşme sürecinde büyük bir hızla ilerleyen dünyada, alışverişin şekli de değişti, ticaretin formülü de değişti. Özellikle son dönemlerde kripto paraların dillerde pelesenk olmuş bir şekilde dolaştığı günümüzde, kripto paralarla yapılabilecek faaliyetlerde de artışlar yaşanmaya başladı. İlk dönemlerde sadece madencilik ve madencilerin ürettikleri Bitcoin’lerin birkaç kripto para borsasında takas edilmesi mümkün iken günümüz kripto para borsalarında sunulan farklı ticaret modelleri, kripto paraların kullanım alanlarının gelişmesi gibi birçok faktör, bu sektörün daha fazla kullanılmasını etkileyen etkenler olarak görülüyor. Peki, kripto para alırken nelere dikkat edilmelidir?
1. Güvenilir Bir Borsa Şart!
Türkiye’de yakın dönemde yaşanan Thodex dolandırıcılığı, kripto paralara olan güvenin yeniden zedelenmesine neden oldu. Ancak bu gerçeğin kesinlikle kripto paraların güvensiz olduğu anlamına getirilmemelidir. Dolandırıcılığı yapan Blockhain teknolojisi ya da kripto paraların kendisi değil, ticaretinin yapıldığı borsa şirketidir.
Kripto para alım-satım ticareti yapmaya karar verdi iseniz öncelikle güvenilir bir platform bulmanız gerekir. Türkiye’de yerel olarak hizmet veren kripto para borsalarına ek olarak global hizmet veren Binance, Huobit Global, KuCoin gibi kripto para borsaları, sosyal medya hesapları aktif, 7/24 destek alınabilen ve herhangi bir sorun yaşanması durumunda muhatap bulunabilecek platformlardır. Bu platformlarda güvenli bir şekilde kripto para alım-satımı yapabilirsiniz.
2. Borç Para ile Kripto Para Alınmaz!
Son dönemlerde borç bataklığına girenlerin sayısında artışın yaşanması, bu bataklıktan kurtulmak için yeni yol arayışının da artmasına neden oldu. Fakat kripto paralarda en çok düşülen hatalardan biri kısa sürede milyoner etme beklentisi içerisine girerek borç para ile bu işe girmektir.
Twitter ve diğer sosyal medya aracılıkları ile işin uzmanlarının sürekli değindikleri önemli konuların başında “borç para ile kripto para almayın” uyarılarıdır. Kripto paralar, günümüz kazanç sistemleri arasında en hızlı para kazandıran sistem olsa da kısa sürede batırma potansiyeline de sahip alandır. Bu nedenle kısa vadede lazım olacak bir para ile kredi çekerek ya da borç para alarak kripto para yatırımı yapmak, kesinlikle iflasa davetiye çıkartmak demektir.
3. Temel ve Teknik Analiz Öğrenin
Kripto para alım satım işlemi son derece basit bir işlemdir. “Al” butonuna basar alırsınız “Sat” butonuna basar satarsınız. Ancak amacınız doğru bir yatırımdan kazanç elde etmek ise kesinlikle konuya bu kadar basit ve sıradan bir şekilde yanaşmamanız gerekir.
Twitter hesaplarından fenomenlerin paylaştıkları grafikler, kendi analizlerine dayanmaktadır. Dolayısıyla yanılma payı her zaman için vardır. Eğer para kaybettiğinizde suçlayacak bir yer aramak istemiyor, kazandığınızda da başkalarının minneti altında kalmak istemiyorsanız, kripto para yatırımı yapmaya başlamadan önce temel analiz ve teknik analiz konusunda eğitim alın, kendinizi geliştirin. En önemlisi de tüm bu eğitimlerle birlikte psikoloji yönetimi konusunda ya çok sağlıklı bir eğitim alın ya da kendinize bu konuda güvenin.
4. Kripto Paralar Nasıl Fiyatlanıyor?
Dijital bir ortamda, her şey dijitaldir. Para dijitaldir, işlemler dijitaldir, üretimler dijitaldir. Yani gerçek dünya ile bağı olmayan bir alandır. Böyle olması özellikle de teknoloji dünyasına uzak olanlarda soru işaretlerinin oluşmasına neden olmaktadır. Kripto paralar nasıl fiyatlanıyor sorusu da bu soruların en başında gelir.
Kripto paralar ya da özelde Bitcoin, PoW (Proof of Work) algoritması ile yani iş kanıtı ile çalışır. Bitcoin ilk madenciliğin başladığı 2009 yılında 10 dakikada bir bir blok oluşturulması neticesinde madencilere ödül olarak 50 BTC ödül veren bir sistemdi. Toplam üretilecek Bitcoin sayısının 21 milyon olduğu bilinmektedir ve günümüzde bu rakamın 18 milyon üzerinde bir bölümü kazıldı. Uzmanlara göre 21 milyon BTC’nin tamamlanabilmesi için 2140 yılına kadar zamana ihtiyaç duyuluyor. Bu da her 4 yılda bir “halving” yani yarılanma olayının gerçekleşmesine neden oluyor. Yarılanma, blok başına ödenen ödüllerin düşürülmesi anlamına gelir. Günümüzde üretilen her blok başına 6,50 BTC verilmektedir.
Yukarıdaki üretim ve ödül mantığını anladıysanız fiyatlanmanın nasıl gerçekleştiğini anlamış sayılırsınız. Piyasada bir varlığın sayısı ne kadar az olursa, fiyatlanması da o kadar yüksek olur. Çünkü bu , arz-talep dengesinin de değişmesine neden olur. Diğer üretimi yapılmayan kripto paraların fiyatlanmasındaki ana etken ise ICO yapılması, arz-talep dengesinin yüksek olması ve coin yakımı gibi işlemlerin yapılmasından kaynaklanmaktadır.
5. Spekülatif Hareketlerin Etkisi
Kripto paraların fiyatlanmasındaki tek etken tabi ki arz-talep dengesi değil. Dijital varlıklar olmaları ve dünyanın lük şirketleri ile dünya zenginlerinin gözde yatırım aracı haline gelmesi kripto paraların spekülasyona açık bir hedef haline gelmesini etkilemektedir. Kesinlikle bu tip durumlara karşı dikkatli olunması gerekir.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Bitcoin için "Çoğu zaman yasa dışı finansman için kullanılıyor. Oldukça spekülatif bir varlık" ifadesini kullanmasının nedeni de buydu. Son dönemlerde kripto paralarla ilgili olanların hemen hemen sık gördükleri Elon Musk twitlerinin piyasa geleneklerine göre hareketlenmesi ihtimaller dahilinde bile olmayan kripto paralarda fiyatların ne şekilde yükseldiğini açık bir şekilde gösteriyor.
Bu tip durumlarda yatırımcının psikolojisini iyi yönlendirmesi gerekir. Elbette bu tip yükseliş hareketleri kazanç sağlamak adına güzel fırsatlar olsa da doğru zamanda yatırım yapmamak, fiyatlar zirvede iken alım yapmak, ciddi anlamda zarar etmeye de neden olabilir. Bu yüzden spekülasyonlar karşısında dikkatli olunması gerekir.