Farklı ticaret tiplerinin yanı sıra alım satım işlemlerinde sunulan değişik emir tipleri de ayrıca piyasanın daha da hareketlenmesini etkilemektedir. Kripto para borsalarında emir tipleri, her yatırımcının kullanabileceği şekilde tasarlanmıştır.
Bitcoin ya da herhangi bir alt coin sahibi olmak için borsalar kullanılır. Borsalar, alım-satım işlemlerine ek olarak kripto para transferinin de yapılabildiği alanlardır. Örneğin yurtdışına yapmanız gereken bir ödeme varsa bankaların komisyonlarına maruz kalmadan kripto para borsalarında çok düşük komisyon ücretleri ile para transferi sağlayabilirsiniz. Borsaların kullanıcılar açısından sunduğu avantajların her geçen gün daha da geliştirilmesi, kullanım oranlarının artmasını da etkilemektedir.
Kripto paraların sabit bir değeri yoktur. Daha net bir ifadeyle açıklamak gerekirse, her yatırımcı kendi kripto parasının değerini belirler. Örneğin elinizdeki Bitcoin’in anlık fiyatı 58.000 USD iken siz bunu 100.000 USD ile de satışa koyabilirsiniz. Yani anlık fiyattan almak ya da satmak zorunda değilsiniz. Bu, borsaların yatırımcılara sunduğu avantajdır aslında. Yani bir döviz bürosuna giderek güncel fiyatı 8 TL olan Amerikan Dolarını 10 TL’den satamazsınız ancak kripto para borsalarında uzun vadeli emir vererek dilediğiniz fiyata satabilirsiniz. Bunun gibi kripto para borsalarında sunulan emir tipleri, farklı özellikleri ile yatırımcıların beklentilerini karşılamak amacıyla sunulmaktadır. Peki, kripto para borsalarında emir tipleri nelerdir, nasıl çalışır?
1. Piyasa Fiyatı
Kripto para borsalarında en sık görülen emir tipi piyasa fiyatıdır. Piyasa fiyatı, kripto paraların arz ve talep dengesine göre oluşmasına verilen isimdir. Piyasa içerisinde gerçekleşen en son fiyat, piyasa fiyatı olarak adlandırılır.
2. Piyasa Emri
Piyasa emri, kripto para alırken ya da satarken o anki en iyi fiyattan almaya veya satmaya verilen isimdir. Piyasa emri ile işlem yapılırken alış veya satış fiyatı girilmesi gerekmez. Acil bir para ihtiyacında ya da piyasanın iyice düştüğünü ya da tam aksine yükseldiğini düşündüğünüz zaman, herhangi bir fiyat belirtmeden anlık en yüksek fiyattan satış ya da en düşük fiyattan alım emri verilmesine denmektedir.
3. Limit Emir
Kripto para yatırımcılarının sık kullandıkları emir tiplerinden olan limit emir, yatırımcının istediği fiyattan elindeki kripto parayı satmasına ya da istediği fiyattan almasına denilir. Ancak bu işlemi yaparken fiyatları doğru şekilde girmek önemlidir. Örneğin piyasada olmayan bir fiyatla alım ya da satım emri girdiğinizde, alıcısı bulunamayacağından işlemin gerçekleşmesi mümkün olmaz.
4. Market Maker / Piyasa Yapıcı
Market maker ya da diğeri adıyla piyasa yapıcı, alım-satım emri vererek fiyatların oluşmasını sağlayan ve böylelikle piyasanın likit kalmasını sağlayan emir tipidir.
5. Market Taker / Piyasa Alıcı
Market taker ya da diğer adıyla piyasa alıcı ise alım-satım emirlerini karşılamaya denir. Bunu da yine belli kişi ya da kişiler, piyasanın likit kalması için yaparlar.
6. Stop Emir
Kripto para yatırımcılarının piyasayı takip edemediklerinde kullandıkları emir tipi stop emir tipidir. Bu emir tipi hem alım için hem de satım için kullanılabilir. Örneğin gece aldığınız bir kripto paranın düşme ihtimaline karşı belirlediğiniz bir seviyeye inmesinden sonra satış emri vererek zararınızı minimuma indirebilirsiniz ya da tam tersine beklediğiniz fiyata yükseldiğinde kripto paranızın satılması için emir verebilirsiniz.
Kripto para borsalarında kullanılan emir tipleri genel olarak yukarıdaki gibidir. Bu emirlerden bazıları vadeli işlemlerde de kullanılabilirken bazıları ise borsa platformlarına bağlı olarak sadece spot piyasasında kullanılmaya izin verilmektedir.
