Irk ve Etnik Grup Arasındaki Farklar Nelerdir?

Irk ve etnik aynı şey değidir ama bizler genelde aynı olarak algılıyor, ikisi üzerinde de aynı tanımlamaya gidiyoruz. Peki, ırk ve etnik tam olarak nedir? Sizler için bu iki kavramın tanımını yaparak arasındaki farkları bir araya getirdik.

Irk Nedir?

Sosyolojide en karmaşık kavramlarından biri olan ırkın tanımlanmasıdır. Varlığı halen de tartışılıyor olması yani kesinlik içermemesi yönünde bilim insanları arasında görüş ayrılıklarına neden olmuştur. Günümüzde birçok insan, yanlış bir şekilde insanların farklı ırklara bölünebileceğine inanır. Bu durum, bilginlerin insan topluluklarını ırksal olarak sınıflandırmaya yönelik çok sayıda çaba sağladığı göz önüne alınır. Bazıları 3 ya da 4 ırk belirlemişken bazı bilim insanlarına göre ise üç düzine ırkın varlığından söz etmek mümkündür.

Irk bilimsel olarak çok eskiye dayanan bir kavram değildir. Irk kuramları 18. yüzyılın sonları ve 19. yüzyılın başlarında ortaya çıkmıştır. Irkların temelinde beyaz, siyah ve sarı olarak ayrılmıştır. Modern ırkçılığın babası olarak bilinen Kont Joseph Artur de Gobineau’nun ayrımına gittiği bu üç ırk ayrımını şu şekilde tanımlamıştır: Beyaz ırk üstün bir zeka, ahlak ve iradeye sahiptir; bu kalıtsallığından dolayı bütün dünyaya yayılmıştır. Buna karşın siyahlar, hayvan tabiatı, ahlak yoksunu ve duygu belirtileri olan az kapasiteli insanlardır. Bu ayrıştırmasıyla beyazların üstünlüğünü ortaya koyarak birçok grubu etkilemiştir.

II. Dünya savaşı sonrasında “ırk bilimi” kesinliği olmadığı için etkisini kaybetmiştir. İnsanların yaradılışlarının bulunduğu çevre koşulları, kültürle ve fiziksel farklılıklarından dolayı oluştuğu kanaatine varılmıştır. Çok sayıda toplumbilimciye göre ırkın akademik çevrelerde kullanmanın kavramının biyolojik temellere olduğuna ilişkin yaygın bir inançtan farklı bir şey olmadığı konusundan hemfikirlerdir.

Irk biyolojik kategori ile ilgili değilse o zaman ırk tam olarak nedir? İnsanlar arasında belirgin olarak farklılıklar vardır ve bunlar kalıtımsaldır. Örneğin deri renkleri farklılığı önemli konumdayken saç renginin bir önemi görülmemektedir.

Irk, biyolojik olarak temellendirdiğimiz zaman bireylerin ve grupların yerinin belirlenmesini sağlayan çeşitli konumların ya da becerileri dikkate alındığı bir dizi toplumsal ilişki olarak anlaşılır.

Irksal ayrım, insanlara ait farklılıkları tanımlama biçimlerinden daha öte bir şeydir; toplum içinde güç ve eşitsizlik örüntülerinin yeniden üretilmesinde önemli rol oynuyor.

Irk anlayışlarının insan ya da grupları sınıflandırmak için kullanılması ırksallaştırma süreci olarak tanımlanır.

15. yüzyılda Avrupalıların dünyanın dört bir yanına açılması ile birlikte, beyaz Avrupalıların diğer insanlardan üstün tutularak içselleştirilmiştir. Amerikan topraklarında sömürülen siyahiler de buna en iyi örneği teşkil eder. Günümüzde de halen bu ayrım belirgin olarak yapılmaktadır.

Irksallaştırmış bir sistem kendi gibi olmayan, farklı olan insanları barınma, eğitim, sosyal ilişkileri üzerinde kısıtlayıcı bir rol üstlenir.

Etnik Nedir?

Irk kavramı, yanlışlıkla değişmez ve biyolojik bir şeyi çağrıştırıyor. Oysaki etnik, anlamda bütünüyle toplumsal bir kavramdır. Etniklik kültürel pratiklerle ve belirli toplumun insanları diğerlerinden ayırt eden görünümlerine atıfta bulunur. Etnik grup üyeleri kendilerini toplumun diğer üyelerinden farklı görür. Bir etnik grubun diğer etnik gruplarda ayrılmasını sağlayan temel çizgilerden söz etmek mümkündür. Etnik ayrıma gidildiği zaman en belirgin olan özellikler; dil, tarih, atalar, din, giyim tarzı, gelenek- göreneklerdir. Etniklik doğuştan değil, öğrenilmiştir. Bunun biyolojiyle ilgili bir bağlantısı yoktur. İnsanlar yaşadığı hayat tarzını önemser ve o yaşam koşulları içerisinde büyüdüğü için o şekilde şekillenir.

Geleneklerle muhafaza edilen etnik kavramı sabit ve değişilmez değildir. Daha çok akışkan ve değişken koşullara uyum sağlar.

Eğer etniği geniş bir çerçevede ele alacak olursak: Etnik, topluluğun, yalnızca üyelerin tarafında değil, onun bütün üyeleri tarafından paylaşılan bir özelliktir. Bakıldığı zaman etkinlik genelde azınlık gruplarıyla ilişkilendirilir.

Azınlık Grupları Nedir?

Etnik kavramıyla sürekli aynı tanımlamalar içinde yer alan azınlık grupları, sayısal bir ayrımdan daha fazla bir şeyi ifade ediyor. Azınlık grupları olarak adlandırdığımız bir toplumun azınlığını oluşturulan gruplara üye insanlar daha dezavantajlı duruma sahiptirler. Toplum tarafından dışlanan, önyargıya maruz kalan bu gruplar bundan dolayı birbirlerine daha da kenetlenirler.

Önyargılar, Ayrımcılık ve Irkçılık Nedir?

Irkçılık, önyargı ve ayrımcılık iç içe geçmiş karmaşık bir oluşumdur. Bunlar etle tırnak gibi birbirine bağlıdır. Bunların teker teker tanımlarını sizler için yapalım.

Önyargı: Bir grubun diğer grubun üyelerine karşı takınmış oldukları düşüncelerdir. Önyargı içinde bulunduğu grup üyelerine karşı önceden edindiği görüşler genellikle kesin kanat yerine söylentiye dayanır, ancak bu görüşler değişmemek için sürekli direnir. Önyargılar, sıklıkla bir grubun kalıplaşmış bir biçimde tanımladığı kalıp yargılar üzerine kurulur. Bu kalıp, yargı düşünceleri değiştirmek öyle kolay değildir. Örnek vermek gerekirse Ermeni ve Türkler'in birbirlerine olan bakış açıları.

Birbirleri içinde büyüyen kavramlardan bir diğeri ise ayrımcılıktır. Ayrımcılık, öteki gruba ya da bireye yönelik gerçekleşen tutum ayrılıkları olarak tanımlanabilir. Örneğin siyah bir Britanyalının beyazların çalışabileceği bir iş yerine başvuramaması gibi. Ayrımcılıklar her zaman o ırka olan önyargılı düşüncelerden dolayı kaynaklanmayabilir. Örneğin, Beyaz birinin siyahi birine ev kiralamasından dolayı evinin değerinin düşmesi gibi nedenlerden dolayı da ayrımcılık yoluna gidilebilir.

Irkçılık Nedir?

Bu Fotoğraf Fenerbahçe-Galatasaray maçı sırasında siyahi futbolcu olan Drobga'ya, muz sallayarak onu aşağlamaya çalışan, insan olmaktan uzak birinin ırkçılık yaptığı an.

Irk kavramı, toplumsal açıdan anlamlı fiziksel ayrılıklara dayalı bir önyargı olan ırkçılığın esasını oluşturur. Irkçı, yalnızca kendi ırkını üstün görerek diğer bireyleri ise alçaltır. Irkçılık genellikle belirli bireylerin ya da grupların benimsediği tutum veya davranışlar olarak kabul edilir. Bu davranışların temelinde nefret tohumları yer edinir. Diğer insan topluluklarına karşın kendilerini yücelten insan toplulukları bir hastalık ruh haline sahiptirler.

NeOldu.com / Özel Haber