Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri Nelerdir?
2007 yılında halk 1982 Anayasadaki bazı maddelerin değişmesi için referanduma gitmişti ve referandum çoğunluğun "Evet" oyu vermesiyle 1982 anayasasındaki bazı maddelerde değişikliğe gidildi. Bu maddeler içinde Cumhurbaşkanının seçilme şeklide vardı. Önceden TBMM tarafından seçilen Cumhurbaşkanı artık halk tarafında seçimle seçilecekti. 2014 yılının Ağustos ayında yapılan seçimde Recep Tayyip Erdoğan ilk olarak halk tarafından seçilmiş Cumhurbaşkanı unvanını aldı.
Parlamenter sistem ile yönetilen Türkiye’de yürütme organı Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından meydana gelmektedir. Başkanlık sisteminde ise yürütme yetkisi başkana aittir.
Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri Nelerdir?
Cumhurbaşkanı devletin başıdır. Bu sıfatla Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil ediyor. Anayasanın uygulanması, devlet organının düzenli ve uyumlu çalışmasını gözetir. Bu amaçlar doğrultusunda Anayasanın ilgili maddelerinin gerekliliklerini göz önüne alarak yapacağı görev ve kullanacağı yetkileri şu şekildedir;
Yasama İle İlgili Olan Görevleri;
Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü TBMM’de açılış konuşması yapmak.
TBMM’ini gerekli gördüğü zaman toplantıya çağırmak,
Kanunlar yayımlamak,
Kanunları tekrar görüşmek için TBMM’ye göndermek,
Anayasa değişikliklerini gerekli gördüğünde halk oyuna sunmak, yani referandum kararı vermek.
Kanunların, kanun hükmündeki kararnamelerin, Türkiye Büyük Millet Meclisi iç tüzüğünün tümünün veya belirli hükümlerini anayasaya şekil ve esas bakımından aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine iptal davası açmak.
TBMM’nin seçimlerin yenilenmesine karar vermesi. Hükümetin kurulmaması durumunda 45 günün geçmesi halinde ülkeyi erken seçime götürmesi ve bu kararı verme yetkisine sahip olması.
Yürütme Alanına İlişkin Yetkileri
Başbakanın teklifi üzerine bakanları atamak veya görevlerine son vermek,
Başbakanı atamak ve istifasını kabul etmek,
Gerekli gördüğü durumlarda Bakanlar Kuruluna başkanlık etmek ve Bakanlar Kurulunu toplantıya çağırmak,
Yabancı devletlere Türk Devleti'nin temsilcilerini göndermek, Türkiye Cumhuriyeti'ne gönderilecek yabancı devlet temsilcilerini kabul etmek,
Uluslararası antlaşmaları onaylamak,
Milli Güvenlik Kuruluna Başkanlık Etmek,
Başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu kararıyla sıkıyönetim veya olağanüstü hal ilan etmek ve kanun hükmünde kararlar çıkartmak,
Üniversite Rektörlerini seçmek,
Genelkurmay Başkanını atamak,
Yükseköğretim Kurulu üyelerini seçmek,
Devlet Denetleme Kurulunun üyelerini ve başkanını atamak,
Cezai yaptırımı olan hasta, sakat ve kocama sebebiyle cezalarını hafifletmek
Yargıya ilişkin olan Yetkileri;
Anayasa Mahkemesi Üyelerini, Danıştay üyelerinin dörtte birini, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı Vekili, Askeri Yargıtay Üyelerini, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Üyelerini, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerini seçmek.
Cumhurbaşkanı, aynı zamanda anayasada ve kanunlarda verilen seçme ve atama görevleri ile diğer görevlerini yerine getirir ve yetkilerini kullanır.
