Aşırı Terleme Sorunu Neden Olur ve Nasıl Önlenir?

Sıcak bir yaz gününde veya yoğun bir egzersiz sırasında terlemek doğal bir fizyolojik tepkidir. Ancak, bazı insanlar için terleme normalden çok daha fazla olabilir ve günlük yaşamlarını etkileyebilir. İşte karşımıza çıkan aşırı terleme sorunu. Koltuk altlarında ıslaklıktan, avuç içlerinde sürekli bir nem hissine kadar değişen belirtilerle aşırı terleme, sosyal rahatsızlık ve özgüven kaybına yol açabilir.

Ancak, endişelenmeyin, çünkü aşırı terlemeyle başa çıkmak için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Bu yazıda, aşırı terlemenin nedenlerinden tedavi seçeneklerine kadar her şeyi ele alacağız. Kendinizi rahat hissetmek ve günlük yaşamınızı tekrar kontrol altına almak için size rehberlik edecek ipuçları sunacağız. Aşırı terlemenin üstesinden gelmek için hazır olun ve yeniden özgüvenle parlayın.

Aşırı Terleme Nedir?

Havalar ısındıkça çoğu kişinin en büyük derdi terleme olur. Kimisi için tam anlamıyla kabus olan aşırı terlemeye hiperhidroz denir. Terleme, vücudun ısı dengesini sağlayan sistemdir. Bu sistem beynimizin kontrolünde fakat isteğimiz dışında çalışır. Ter yalnızca su atılması işlemi değildir. Ter ile beraber vücuttan zararlı maddeler ve mineraller de atılır.

Vücudumuz ter bezlerinin yardımıyla bu işlemi gerçekleştirir. Ter bezleri ekrin ve apokrin diye ikiye ayrılır. Ekrin bezlerin salgısı kimyasal bakımdan asitik yapıdadır ve vücudun her yerinde yaygın bir şekilde vardır.

Apokrin ter bezleri ise kimyasal olarak baz yapıdaki salgılarıyla genelde göğüs, koltuk altı, anüs çevresi, genital bölge ve göz kapaklarında bulunur. Apokrin bezler, cinsel yaşam açısından önemlidir ve karşı cinsler üzerinde etki yapan asıl hormonsal salgıları üretirler. 

Aşırı Terlemenin Nedenleri

Aşırı terleme, birçok insanın günlük yaşamlarını etkileyen bir sorundur. Bu durum, kişinin normal terleme miktarından daha fazla ter üretmesiyle karakterizedir ve genellikle terleme bölgelerinde ıslaklık, kötü koku ve sosyal rahatsızlık gibi belirtilerle kendini gösterir. Peki, aşırı terlemenin nedenleri nelerdir? İşte bazı olası faktörler:

Genetik Yatkınlık

Aşırı terleme, bazı insanlarda genetik yatkınlık sonucu ortaya çıkabilir. Aile geçmişinde aşırı terleme sorunu olan kişilerde, bu durumun nedeni genlerdeki bir anormallik olabilir.

Hormonal Değişiklikler

Hormon seviyelerindeki değişiklikler, aşırı terlemeye neden olabilir. Özellikle ergenlik dönemi, hamilelik, menopoz gibi hormonal değişikliklerin yaşandığı süreçlerde terleme miktarında artış görülebilir.

Stres ve Anksiyete

Stresli veya kaygılı durumlar, vücudun sempatik sinir sistemini etkileyerek terleme tepkisini tetikleyebilir. Bu durum, sosyal anksiyete bozukluğu veya panik atak gibi anksiyete bozuklukları olan kişilerde daha belirgin olabilir.

Metabolik Sorunlar

Metabolik hastalıklar, aşırı terlemenin altında yatan nedenlerden biri olabilir. Hipertiroidizm, diyabet, menopoz dönemindeki hormonal değişiklikler gibi durumlar, terleme düzenini etkileyebilir.

Yanlış Beslenme ve Kafein Tüketimi

Baharatlı yiyecekler, kafein ve alkol gibi maddeler, vücut sıcaklığını artırarak terlemeyi tetikleyebilir. Aşırı kafein tüketimi de terlemeyi artırabilir.

Aşırı Kilolu Olmak

Vücut kitle indeksi yüksek olan kişilerde aşırı terleme sorunu daha yaygın olabilir. Aşırı kilolu olmak, vücut sıcaklığını artırabilir ve ter bezlerinin daha fazla çalışmasına neden olabilir.

Yanlış Kullanılan Giysiler

Sıkı veya sentetik kumaşlardan yapılmış giysiler, terlemeyi artırabilir. Bu tür giysiler vücudun hava almasını engelleyerek terlemeyi hapsedebilir ve ter bezlerinin daha fazla çalışmasına sebep olabilir.

Yanlış Terleme Algısı

Bazı insanlar, normal terleme miktarını aşırı olarak algılayabilirler. Bu durum, terlemeyi daha fazla fark etmelerine ve bu nedenle aşırı terleme olduğunu düşünmelerine yol açabilir.

Aşırı Terlemenin Yol Açtığı Psikolojik Durumlar

Aşırı terlemenin sebebi psikolojik bir rahatsızlık da olabilir. Sinir hastası olan ya da strese sebep olabilecek başka bir rahatsızlığı bulunan kişilerde de aşırı terleme görülebilir.

Örneğin aşırı terleme sorunu olan bir kişi buna özenle dikkat ettiği için zaten baskı altındadır. Bir görüşmeye ya da bir davete gittiğinde terleyeceğini ve kıyafetinin kötü duruma geleceğini bildiği için stres yapar ve daha çok terler. 

Terlemenin kıyafetlerde oluşturduğu görüntü rahatsız edici olsa da daha çok rahatsız edici olan şey terin kokmasıdır. Zaten terlemenin verdiği rahatsızlığı yaşayan kişi terin kokmasıyla birlikte iyice huzursuz olur. Toplumdan uzak kalmaya çalışabilir.

Psikolojik sorunlar baş gösterdiğinde anti sosyal ve aşırı tedirgin bir kişilik ortaya çıkabilir. Ellerinde terleme olan kişi tokalaşmak istemeyebilir ya da bu ortamlardan uzak durmaya çalışır. Bu durum özellikle iş yaşamını olumsuz etkiler.

Aşırı Terlemenin Yol Açtığı Sosyal Durumlar

Koltuk altı ve sırtı aşırı terleyen kişiler istedikleri renklerde kıyafetleri giyemeyebilirler. Daha çok koyu renk ve teri belli etmeyen kıyafet seçimleri yapmak zorunda kalırlar. Bir başka şekilde aşırı terledikleri ve ter kokusu hissettiği için toplumdan uzaklaşmak isteyen ya da mağazada kıyafet denemekten çekinen kişiler terlemenin yol açtığı sosyal durumlara örnek olarak verilebilir. 

Aslında bu bir kısır döngüdür. Aşırı terleme sorunu olan kişi bunu düşündükçe daha fazla terleyecek, terledikçe de daha fazla kafaya takacaktır. Bu kısır döngü içinde sorunların yaşanması muhtemeldir. Engel olabilmek için mutlaka doktora gidilmelidir.

Terlemenin Yararları Nelerdir?

Terleme, vücudumuzun doğal bir fizyolojik tepkisidir ve sıcak havalarda veya fiziksel aktivite sırasında ortaya çıkar. Terlemenin aşırı olduğu durumlar sorun yaratabilirken, normal terleme vücudumuz için çeşitli yararlar sağlar. İşte terlemenin bazı yararları:

Vücut Isısını Düzenleme

Terleme, vücut sıcaklığını düzenlemenin önemli bir yoludur. Fiziksel aktivite sırasında veya sıcak havalarda terleme yoluyla üretilen nem, cildin yüzeyine ulaşır ve buharlaşırken ısı enerjisi de taşır. Böylece vücut soğur ve aşırı ısınmayı önler.

Detoksifikasyon

Terleme, vücuttan zararlı toksinleri atmanın bir yoludur. Terleme yoluyla, cildimiz yoluyla vücudumuza giren bazı kimyasallar, ağır metaller ve zararlı maddelerin bir kısmı atılır. Bu, vücudun doğal temizleme sürecine katkıda bulunur.

Bakteri ve Enfeksiyonların Önlenmesi

Terleme, cilt üzerindeki bakteri ve mikroorganizmaların büyümesini engeller. Ter, antimikrobiyal özelliklere sahip bazı bileşenler içerir ve cildi temiz ve sağlıklı tutmaya yardımcı olur. Bu, bakteriyel enfeksiyon riskini azaltır.

Cilt Sağlığı

Terleme, cilt sağlığı için önemlidir. Terleme sırasında cilt gözenekleri açılır ve tıkanıklıkları temizler. Bu, cildin doğal yağ dengesini korumasına ve sivilce gibi cilt sorunlarının önlenmesine yardımcı olur.

Stres Azaltma

Terleme, fiziksel aktivite sırasında endorfin gibi mutluluk hormonlarının salınmasını tetikleyebilir. Bu, terleme yoluyla yapılan egzersizin stresi azaltıcı etkileri olduğu anlamına gelir. Egzersiz sırasında terlemek, ruh halini iyileştirir ve genel olarak daha iyi hissetmenizi sağlar.

Metabolizma Hızını Artırma

Egzersiz sırasında veya yüksek sıcaklıklara maruz kaldığınızda terleme, metabolizma hızını artırır. Vücut, enerji üretmek için daha fazla kalori yakar ve bu da kilo verme veya kilo kontrolü hedeflerine katkıda bulunabilir.

Ani Gelişen Aşırı Terleme Neden Olur?

Böbrek üstü bezinin ani olarak uyarılması ile sempatik sistemin aktive olması, bunun sonucunda bol miktarda soğuk terleme ile karşılık verir. Nedenleri ise, şiddetli ağrılar, ani şeker ve tansiyon düşmesi, mide bağırsak kanamaları, iç kanamalar, böbrek üstü bezi tümorleri ve bazı psikiyatrik ilaçların kullanması bunlardan bazılarıdır. Aşırı terlemenin bir hastalık belirtisi olduğunu anlamak için bazı tetkiklerin yapılması gerekir. Bu nedenle mutlaka bir doktora başvurmanız gerekir.

Aşırı Terlemeyi Arttıran Hastalıklar

Aşırı terleme sebebiyle sosyal yaşamın etkilenmesi sonucu psikolojik anlamda etkilerinin olduğu da gözlemlenmiştir. Bu yüzden aşırı terleme sorununun önüne geçilemiyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. Aşırı terlemenin sebepleri arasında vücuttaki bir rahatsızlık da olabilir. Vücuttaki bir takım aksaklıklar ter bezlerinin daha fazla çalışmasına sebep olabilmektedir. Bu hastalıklar aşağıda verilmiştir.

• Tansiyon hastalığı
• Akciğer rahatsızlıkları
• Bazı iltihap hastalıkları
• Ateş ve enfeksiyonlar
• Hipertiroidi (tiroid bezinin fazla çalışması)
• Düşük şeker(ani şeker düşmeleri)
• Parkinson
• Kalp hastalıkları
• Çocuklarda C ve D vitamini eksiklikleri
• Aşırı şişmanlık (obezite)
• Tiroit hormonu, ağrı kesici, ateş düşürücü ya da antidepresan gibi bazı ilaç türleri
• Kanser

Aşırı Terleme Nedenleri

Tiroit bezlerinin aşırı çalışması sonucunda ortaya çıkan hipertiroidi aşırı terlemeye neden olmaktadır. Metabolizma hızının artması terlemeyi arttırır. Bazı kalp hastalıkları nefes darlığına neden olduğu için terlemeyi tetikler. Ayrıca akciğer rahatsızlıkları da nefes darlığı ile ortaya çıkarak terlemenin başka bir nedenini oluşturur.

Enfeksiyona bağlı ateşli hastalıkların vücut kendi ısısını ayarlarken aşırı terleme görülür. Özellikle bademcik iltihabı ile zatürre ve tifo aşırı terlemenin nedenleri arasındadır. Kadınlarda menopoz ve menopoz öncesinde ani gelişen aşırı terleme, önemli bir sorundur. Birçok kadın için menopoz süreci aşırı terleme sorunu ile kendini gösterebilir.

Omurga çevresinde oluşan tümörler, sistemi devamlı uyararak terlemeye neden olur. Bu bölgede ortaya çıkan tümörler ayrıca kanserin habercisidir. Aşırı terleme, lenfoma ve tüberküloz gibi hastalıkların belirtisi olabilmektedir. Düşük kan şekeri ve diyabet terlemeye neden olabilir. Özellikle aşırı terleme hipoglisemi durumunda ortaya çıkar.

Aşırı Terlemeyi Önleme Yöntemleri

Öncelikle terlemenin neden kaynaklandığı tespit edilmelidir. Bu bir hastalık sebebiyle de olabilir kişinin yapısı gereği de olabilir. Bunu tespit ettikten sonra tedavi yöntemleri uygulanmalıdır. Eğer bir hastalık durumu yoksa terlemeyi önlemek için dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

• Sık sık duş alınmalıdır.
• Hafif giysiler tercih edilmelidir. Özellikle pamuk ve keten önerilir.
• Pudra kullanılması terlemeyi azaltabilir ve kokuyu önler.
• Yenilen yemeklere dikkat edilmelidir çok baharatlı yiyecekler daha çok ter yapabilir ve terin kokmasına sebep olurlar.
• Aşırı kilolar daha çok ter demektir. Kilo verilmelidir.
• Spor yapılmalıdır.
• Aşırı sıcak ya da soğuk içecekler tüketmekten kaçınılmalıdır.
• Deodorant, ter önleyici ilaçlar vb. kozmetik yardımcılar kullanılmalıdır.
• Botoks, akapunktur gibi tedavi yöntemleri ile çözüm bulunabilir.

Bu yöntemlerin dışında cerrahi müdahale ile de aşırı terleme sorunu çözülebilmektedir. El ve yüzdeki terleme ile koltuk altı terlemesine son verilebilmektedir.

Aşırı Terleme Tedavisi

Aşırı terleme (hiperhidroz), birçok insanın günlük yaşamını olumsuz etkileyen bir durumdur. Neyse ki, aşırı terleme sorunuyla başa çıkmak için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Aşırı terleme tedavisi, terleme miktarını azaltmayı, terleme bölgelerinde rahatlamayı ve yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. İşte aşırı terleme tedavisinde kullanılan bazı yöntemler:

Antiperspiranlar

Günlük kullanılan antiperspiranlar, aşırı terlemeyi kontrol altına almada etkili olabilir. Bu ürünler, ter bezlerinin çalışmasını geçici olarak durduran veya azaltan alüminyum tuzlarını içerir. Terleme bölgelerine uygulandığında ter salınımını azaltarak aşırı terlemeyi kontrol eder.

Botulinum Toksin Enjeksiyonları

Botulinum toksini (Botox), aşırı terlemenin tedavisinde etkili bir seçenektir. Ter bezlerinin aktivitesini geçici olarak engeller. Botox enjeksiyonları, özellikle koltuk altı, avuç içi veya ayak tabanı gibi bölgelerdeki aşırı terleme sorununda tercih edilir. Genellikle etkisi 6 ila 12 ay arasında sürer.

İyontoprez

İyontoprez, aşırı terlemenin tedavisi için kullanılan bir yöntemdir. Bu tedavi sırasında terleme bölgeleri suyla temas ettirilir ve düşük voltajlı bir elektrik akımı kullanılır. Elektrik akımı, ter bezlerinin aktivitesini azaltarak terlemeyi kontrol altına alır.

Oral İlaçlar

Aşırı terleme tedavisinde bazı oral ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, terleme miktarını azaltmak için ter bezlerinin çalışmasını etkileyen mekanizmalar üzerinde etkilidir. Oral ilaçlar genellikle aşırı terlemenin yaygın olduğu bölgelerde (örneğin, koltuk altı, avuç içi) tercih edilir.

Cerrahi Müdahaleler

Aşırı terleme sorunu ciddi bir durum ise ve diğer tedavi yöntemleri etkili olmazsa, cerrahi müdahaleler düşünülebilir. Endoskopik thorakik sempatektomi (ETS), aşırı terleme tedavisinde sıklıkla kullanılan bir cerrahi prosedürdür. Bu işlemde, sempatik sinirlerin bir kısmı kesilir veya bloke edilir, böylece terleme sinyalleri engellenir.

Aşırı terleme neyin belirtisi?

Aşırı terleme hiperhidrozis denilen durumdur. Diyabet, solunum, obezite, kalp yetmezliği, menopoz gibi hastalığın habercisi olabilmektedir. Mutlaka hastaneye gidilip tedavi edilmesi gerekir.

Çok fazla terliyorum ne yapmalıyım?

Çok fazla terleyen bir birey alkol ve sigara kullanıyorsa azaltmalı, sentetik kumaşlar giymemelidir. Ayrıca sürekli soğuk su içmelidir. Soğuk su, vücut ısısını dengeler ve aşırı terlemeyi engeller. Parfüm sıkmadan vücudunuzun kuru olmasına da özen gösterin.

Hangi hastalık çok terletir?

Hipertiroidi en çok terleten hastalıktır. Tiroit bezinin fazla hormon üretimi ile oluşan bir hastalıktır. İstirahat halinde aşırı terlemeye neden olur. Obezite, menopoz, diyabet gibi hastalıklar da terlemeyi artırır.

Çok terlemenin zararı var mı?

Aşırı terleme şeker hastalığı veya böbrek yetmezliği gibi hastalarda yorgunluk yapar. Psikolojik sorunlara yol açar, su kayıpları ciddi oranda halsiz hissettirir. Kişi, hayattan keyif alamaz hale gelebilmektedir.

Aşırı terleme nasıl engellenir?

Aşırı terlemeyi engellemek için birçok yol vardır. Günlük olarak duş almak, giysileri sık sık değiştirmek, terleten giysilerden uzak durmak, deodorant kullanmak, alkol ve kafein içerikli içecekleri tüketmemek aşırı terlemeyi durdurabilir.

Çok terlemek zayıflatır mı?

Terlemek hiçbir şekilde yağ yakımına fayda sağlamaz. Vücut ısısının düzenlenmesine yardımcı olur. Yüksek yoğunluklu bir egzersiz yapıyorsanız terleyebilirsiniz. Bu da kalori yaktığınız anlamına gelir.

Aşırı terleme kanser belirtisi midir?

Vücudun kanser hücreleriyle savaşması durumunda aşırı terlemeye meydana gelebilmektedir. Kanser ilerledikçe terleme miktarı artar. Vücutta istilacılarla savaşan akyuvarların artmasına neden olan lösemi gibi kanser türlerinde aşırı terlemeye rastlanır.